ΔΕΚ. 2006: Σε «κενή» αίθουσα παρουσιάστηκε η πρόταση της 2ης φάσης ΣΧΟΟΑΠ Αιγείρας

Ού­τε στα δά­χτυ­λα του ε­νός χε­ριού έ­φθα­ναν οι πα­ρευ­ρε­θέ­ντες δη­μό­τες της Αι­γεί­ρας στην αί­θου­σα του Πο­λι­τι­στι­κού (8/12/06), κα­τά την ε­πί­ση­μη πα­ρου­σί­α­ση του Β1΄ στα­δί­ου της μελέ­της με τί­τλο: «Σχέ­διο Χω­ρι­κής και Οι­κι­στι­κής Ορ­γά­νω­σης Α­νοι­κτής Πό­λης Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Διοι­κη­τι­κών Ορί­ων Δ. Αι­γεί­ρας», η ο­ποί­α α­να­τέ­θη­κε με την αρ. 1346/2002 σύμ­βα­ση, στο «Γρα­φεί­ο Αρ­χι­τε­κτο­νι­κών και Πο­λε­ο­δο­μι­κών μελε­τών ΧΡΥ­ΣΑ ΔΙΟ­ΝΥ­ΣΟ­ΠΟΥ­ΛΟΥ και ΣΥ­ΝΕΡ­ΓΑ­ΤΕΣ»
{Ο  μη­χα­νι­κός της Νο­μαρ­χί­ας α­να­ρω­τή­θη­κε αν οι λό­γοι της α­κύ­ρω­σης έ­χουν πλέ­ον ε­κλεί­ψει, ε­νώ ε­ξέ­φρα­σε την ά­πο­ψη ό­τι φαί­νε­ται υ­περ­βο­λι­κή η πρό­τα­ση για έ­ντα­ξη στο Σχέ­διο Πό­λης και των δύ­ο ο­ρει­νών πε­ριο­χών -Οι­κι­σμός Λο­γι­στών και Δρυ­μώ­νας}
Η Α φά­ση της με­λέ­της ό­πως αυ­τή συ­ντά­χθη­κε και συ­μπλη­ρώ­θη­κε με τις πα­ρα­τηρή­σεις της ε­πι­βλέ­που­σας Υ­πη­ρε­σί­ας, πα­ρου­σιά­στη­κε, με­τά α­πό πρό­σκλη­ση του Δή­μου Αι­γεί­ρας στις 19-3-04, και αυτή στον Πο­λι­τι­στι­κό. Ε­κτός α­πό την α­που­σί­α των δη­μο­τών αι­σθη­τή ή­ταν και η μη πα­ρου­σί­α των προ­σκληθέ­ντων υ­πη­ρε­σιών και φο­ρέ­ων της ευ­ρύ­τε­ρης πε­ριο­χής. Πα­ρευ­ρέ­θη­κε ο Δή­μαρ­χος Δη­μή­τρης Μυ­λω­νάς, οι Α­ντι­δή­μαρ­χοι Φά­νης Νι­κο­λά­ου και  Γ. Κορ­δού­λης, ο νε­ο­ε­κλε­γής αρ­χη­γός της μειο­ψη­φί­ας Π. Γιαν­νού­λης, ο Δ. Σ. Χρ. Κα­τσού­ρης, το ε­πι­τε­λεί­ο του με­λε­τη­τι­κού γρα­φεί­ου της Χ. Διο­νυ­σο­πού­λου, ο μη­χα­νι­κός της Νο­μαρ­χί­ας κ. Κο­σμάς και ο α­περ­χό­με­νος Δή­μαρ­χος Ευ­ρω­στίνης Δημ. Δού­σκας. Η πα­ρου­σί­α­ση της κ. Διο­νυ­σο­πού­λου πε­ρι­λάμ­βα­νε με­τα­ξύ άλ­λων, πώς, από την ε­πε­ξερ­γα­σί­α των α­πό­ψε­ων ε­πί των προ­τά­σε­ων της Α φά­σης της με­λέ­της - ό­πως υ­πο­βλή­θη­καν σε συ­νερ­γα­σί­α με την ε­πι­βλέ­που­σα Υ­πη­ρε­σί­α και τον Δή­μαρ­χο Αι­γεί­ρας και την α­ξιο­λό­γη­ση των σε­να­ρί­ων ορ­γά­νω­σης και ανά­πτυ­ξης της πε­ριο­χής των Διοι­κη­τι­κών ο­ρί­ων του Δή­μου - ό­πως αυ­τά εί­χαν προ­τα­θεί κα­τά την Α φά­ση της με­λέ­της, δια­μορ­φώ­θη­κε το ε­ναλ­λα­κτι­κό σε­νά­ριο ή­πιας πα­ρέμ­βα­σης Ι­Ι­Ι το ο­ποί­ο και ε­γκρί­θη­κε με την με αρ. 25/08-04-05 α­πό­φα­ση του Δ.Σ. Αι­γεί­ρας. Η τε­λι­κή μορ­φή της Β φά­σης της με­λέ­της θα δια­μορ­φω­θεί με­τά την τή­ρη­ση των συμ­με­το­χι­κών δια­δι­κα­σιών και την εν­σω­μά­τω­ση των τε­λι­κών κα­τευ­θύν­σε­ων που θα δο­θούν α­πό την ε­πι­βλέ­που­σα Υ­πη­ρε­σί­α και τον Δή­μο Αι­γεί­ρας. Το σε­νά­ριο της με­λέ­της αυ­τής έ­χει προ­γραμ­μα­τι­κό ο­ρί­ζο­ντα το έ­τος 2015, με εκτι­μώ­με­νο πλη­θυ­σμό του Δή­μου (Πραγ­μα­τι­κό και Πα­ρα­θε­ρι­στι­κό – Του­ρι­στικό) 24.228 κα­τοί­κους. Με­τά την εκ­πό­νη­ση των με­λε­τών και κα­τά την διάρ­κεια εκ­πό­νη­σής τους, για την ω­ρί­μαν­ση της ε­κτέ­λε­σης των προ­βλε­πό­με­νων έρ­γων, έρ­γων α­να­πλά­σε­ων - τεχνι­κής και κοι­νω­νι­κής υ­πο­δο­μής, α­παι­τού­νται ε­γκρί­σεις, οι ο­ποί­ες δια­φορο­ποιού­νται, α­νά­λο­γα με το εί­δος της ρύθ­μι­σης ή του έρ­γου. Το χρο­νο­διά­γραμ­μα υ­λο­ποί­η­σης των έρ­γων, ε­ξαρ­τά­ται ά­με­σα α­πό τις δυ­να­τότη­τες χρη­μα­το­δό­τη­σής τους. Ό­πως δε, ε­πι­ση­μάν­θη­κε η πρό­τα­ση αυ­τή α­φού ε­γκρι­θεί α­πό τις αρ­μό­διες υ­πη­ρε­σί­ες, θα προχωρήσει στην Γ΄ φά­ση της με­λέ­της με την ο­ρι­στι­κο­ποί­η­ση και ε­ξει­δί­κευ­ση των προ­τά­σε­ων. Με­τα­ξύ άλ­λων το­νί­στη­κε ό­τι η τε­λι­κή νο­μο­θέ­τη­ση του ΣΧΟ­Ο­ΑΠ Δή­μου Αι­γεί­ρας, θα πραγ­μα­το­ποι­η­θεί α­φού θε­σμο­θε­τη­θούν οι φο­ρείς υ­λο­ποί­η­σης του Χο­ρο­τα­ξια­κού Σχε­δια­σμού σε ε­πί­πε­δο Νο­μού, οι ο­ποί­οι δεν έ­χουν συ­στα­θεί α­κό­μα.  Η δια­λο­γι­κή συ­ζή­τη­ση που προ­βλε­πό­ταν, φυ­σι­κά δεν έ­γι­νε λό­γω α­που­σί­ας κοινού, τέ­θη­καν ό­μως δύ­ο – τρεις ε­ρω­τή­σεις, που α­φο­ρού­σαν το κα­ταρ­γη­θέν σχέδιο πό­λης της Αι­γεί­ρας με τη γνω­στή α­κυ­ρω­τι­κή α­πό­φα­ση για «τυ­πι­κούς λό­γους» του ΣτΕ. Στο θέ­μα αυ­τό ο κ. Κο­σμάς α­να­ρω­τή­θη­κε αν οι λό­γοι της α­κύ­ρω­σης έ­χουν πλέ­ον ε­κλεί­ψει, ε­νώ ε­ξέ­φρα­σε την ά­πο­ψη ό­τι φαί­νε­ται υ­περ­βο­λι­κή η πρό­τα­ση για έ­ντα­ξη στο Σχέ­διο Πό­λης και των δύ­ο ο­ρει­νών πε­ριο­χών (Οι­κι­σμός Λο­γι­στών και Δρυ­μώ­νας). Θα πρέ­πει πά­ντως κα­τά τη γνώ­μη μας να ε­πα­να­λη­φθεί η πα­ρου­σί­α­ση στην Αι­γεί­ρα σε μη ερ­γά­σι­μες η­μέ­ρες και ώ­ρες, ώ­στε να πα­ρα­βρε­θούν οι δη­μό­τες που θέλουν να ε­νη­με­ρω­θούν.

ΟΛΗ Η ΜΕΛΕΤΗ
Το τεύχος αυτό περιλαμβάνει περίληψη του Β1΄ σταδίου της μελέτης με τίτλο: «Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Διοικητικών Ορίων Δ. Αιγείρας Ν. Αχαϊας (1302)», η οποία ανατέθηκε με την με αρ. 1346/2002 σύμβαση, στο «Γραφείο Αρχιτεκτονικών και Πολεοδομικών μελετών ΧΡΥΣΑ ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΥ και ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ»
Διευθύνουσα Υπηρεσία για την παρακολούθηση και προώθηση της μελέτης είναι η Τεχνική Υπηρεσία Δήμων και Κοινοτήτων Ν. Αχαϊας και επιβλέποντες μηχανικοί ορίστηκαν:

Ο αρχιτέκτων Στέλιος Κυριακίδης και Ο πολιτικός μηχανικός Ηλίας Ντόκος

Το θεσμικό πλαίσιο για την εκπόνηση της μελέτης αυτής καθορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 4 και 5 του νέου οικιστικού Νόμου Ν.2508/1997, για την «βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη των πόλεων και οικισμών της Χώρας και άλλες διατάξεις».

Οι προδιαγραφές για την σύνταξη της μελέτης είναι αυτές που εγκρίθηκαν με την με αρ. 9572/1845/00/ΦΕΚ209/7-4-00 Απόφαση Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., η οποία και ισχύει.

Σύμφωνα με τις προδιαγραφές η μελέτη Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., συντάσσεται σε δύο κύρια στάδια:

ΣΤΑΔΙΟ Α  ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ – ΑΝΑΛΥΣΗ – ΔΙΑΓΝΩΣΗ – ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

ΣΤΑΔΙΟ Β  ΠΡΟΤΑΣΗ

Το Α΄ στάδιο περιλαμβάνει την καταγραφή και ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης την διάγνωση των προβλημάτων, τον εντοπισμό των τάσεων και προοπτικών του Δήμου και την διατύπωση των κατ’ αρχήν προτάσεων οργάνωσης και ρύθμισης της περιοχής.

Το Β΄ στάδιο περιλαμβάνει την εκπόνηση της τελικής πρότασης σύμφωνα με τις προδιαγραφές και τις κατευθύνσεις της Δ/σας Υπηρεσίας.

Το Β΄ στάδιο υποδιαιρείται σε δύο υποστάδια Β1 και Β2.

Το Β1 στάδιο περιλαμβάνει τις τελικές προτάσεις του μελετητή και

Το Β2 στάδιο περιλαμβάνει την οριστική πρόταση, όπως αυτή διαμορφώνεται μετά τις συμμετοχικές διαδικασίες.

Η Α φάση της μελέτης όπως αυτή συντάχθηκε και συμπληρώθηκε με τις παρατηρήσεις της επιβλέπουσας Υπηρεσίας, παρουσιάστηκε, μετά από πρόσκληση του Δήμου Αιγείρας στις 19-03-04, στην Αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου Αιγείρας, στην Αιγείρα.

Από την επεξεργασία των απόψεων επί των προτάσεων της Α φάσης της μελέτης, όπως υποβλήθηκαν, σε συνεργασία με την επιβλέπουσα Υπηρεσία και τον κ. Δήμαρχο Αιγείρας, και την αξιολόγηση των σεναρίων οργάνωσης και ανάπτυξης της περιοχής των Διοικητικών ορίων του Δήμου, όπως αυτά είχαν προταθεί κατά την Α φάση της μελέτης, διαμορφώθηκε το εναλλακτικό σενάριο ήπιας παρέμβασης ΙΙΙ το οποίο και εγκρίθηκε με την με αρ. 25/08-04-05 απόφαση του Δ.Σ. Αιγείρας.

Η Β φάση της μελέτης, περίληψη του πρώτου σταδίου της οποίας, Β1, περιλαμβάνεται στο τεύχος αυτό, συντάσσεται με βάση τις επιλογές του εναλλακτικού σεναρίου ήπιας παρέμβασης ΙΙΙ, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις, τόσο του Δημοτικού Συμβουλίου Αιγείρας, όσο και της επιβλέπουσας Υπηρεσίας.

Η τελική μορφή της Β φάσης της μελέτης θα διαμορφωθεί μετά την τήρηση των συμμετοχικών διαδικασιών και την ενσωμάτωση των τελικών κατευθύνσεων που θα δοθούν από την επιβλέπουσα Υπηρεσία και τον Δήμο Αιγείρας.

Το πρότυπο της ανάπτυξης και της χωρικής οργάνωσης της περιοχής του Δήμου της Αιγείρας, καθορίζεται από τους Γενικούς Προγραμματικούς - Στρατηγικούς στόχους για την αναπτυξιακή και χωρική οργάνωση καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής, όπως αυτοί διατυπώθηκαν κατά την Α φάση της μελέτης.

Οι στρατηγικοί – προγραμματικοί αυτοί στόχοι για την περιοχή είναι οι ακόλουθοι:

Ο προσδιορισμός της χωρικής ταυτότητας της περιοχής του Δήμου ως μίας ενότητας ήπιας και εξειδικευμένης μορφής τουρισμού σε συνδυασμό με γεωργικές καλλιέργειες και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις παραδοσιακής και οικολογικής μορφής.

Ο προσδιορισμός οργανωμένων χωρικών υποδοχέων βιώσιμων παραγωγικών δραστηριοτήτων κυρίως του πρωτογενούς και τριτογενούς και πληρωματικά δευτερογενούς τομέα, με εντοπισμό στην μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων.

Η δραστική αναβάθμιση της οικιστικής ταυτότητας των οικισμών με προστασία και ανάδειξη των ιστορικών στοιχείων, κτιρίων και της πολεοδομικής τους οργάνωσης, προσδιορισμό της ιδιαίτερης ταυτότητας του καθενός, και κάλυψη του μεγαλύτερου ποσοστού των οικιστικών αναγκών κυρίως μέσα στο υπάρχον κτιριακό απόθεμα.

Η διατήρηση, προστασία και ανάδειξη των πλούσιων φυσικών, πολιτιστικών και αρχαιολογικών πόρων, της αισθητικής του τοπίου και της γενικότερης προστασίας του περιβάλλοντος.

Για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων εφαρμόζονται οι κατευθύνσεις και οι μηχανισμοί, που προβλέπονται στις διατάξεις του Ν. 2508/97.

Από τα τρία σενάρια που παρουσιάστηκαν κατά την Α φάση της μελέτης, επιλέχθηκε το εναλλακτικό σενάριο ήπιας παρέμβασης ΙΙΙ, το οποίο αποτελεί και το πλαίσιο για την διαμόρφωση της πρότασης του Δομικού Σχεδίου Χωρικής Οργάνωσης του Δήμου, αλλά και των γενικότερων προτάσεων της μελέτης του Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.

Το εναλλακτικό αυτό Σενάριο ήπιας παρέμβασης ΙΙΙ, στηρίζεται στο Δομικό Σχέδιο Χωρικής Οργάνωσης του Δήμου, όπως περιγράφεται στην μελέτη και ενισχύει την πιθανότητα ανατροπής της ιεράρχησης του οικιστικού δικτύου, με ισχυροποίηση των οικισμών: -Σελιάνας - Περιθωρίου, σε συνδυασμό με τον οικισμό Εξοχής και -Αμπελοκήπων – Χρυσανθίου, οι οποίοι θα αποτελέσουν ενισχυμένα οικιστικά κέντρα, ισοδύναμα της οικιστικής ενότητας Αιγείρας - Μαρμάρων - Λαμπινού, που αποτελεί την πόλη της έδρας του Δήμου, Αιγείρας, με έμφαση στην ενίσχυση της ενότητας Σελιάνας - Περιθωρίου - (Εξοχής).

Στο σενάριο αυτό λαμβάνεται ως δεδομένο ότι το συνολικό παραγωγικό πρότυπο της Χώρας και της Περιφέρειας μεταβάλλεται θετικά.

1.2. ΑΡΧΕΣ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΙΓΕΙΡΑΣ

Ο Δήμος Αιγείρας, μέσα από τις προτάσεις της μελέτης αυτής και σύμφωνα με το επιλεγέν σενάριο, οργανώνεται ως μία ενιαία λειτουργική ενότητα ήπιας και εξειδικευμένης μορφής τουρισμού, σε συνδυασμό με γεωργικές καλλιέργειες και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις παραδοσιακής μορφής, μέσα στην οποία σχηματίζεται ένα πλέγμα συνεργαζόμενων συνόλων, οικισμών, φυσικών και πολιτιστικών πόρων και παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Μέσα από την οργάνωση αυτή επιχειρείται ο ολοκληρωμένος φυσικός σχεδιασμός και η διαχείριση της περιοχής:

- Με διάχυση της ανάπτυξης σε όλους τους οικισμούς του Δήμου, που αποκτούν συγκεκριμένο χαρακτήρα και εξειδίκευση και

- Με επιδίωξη και ενίσχυση της πολυαπασχόλησης με κατεύθυνση στον τουρισμό και την παραδοσιακή – οικολογική γεωργία και την κτηνοτροφία.

Η όλη οργάνωση έχει ως στόχο την ισορροπία – προστασία και ανάπτυξη της περιοχής μέσα από την αποκατάσταση της λειτουργίας των οικισμών, με άλλη μορφή, την ανάδειξη των φυσικών και πολιτιστικών πόρων και την προστασία και ελεγχόμενη διαχείρισή τους.

Ο Δήμος λειτουργεί ως η γεωγραφική μονάδα χωροταξικού σχεδιασμού, μέσα στον οποίο θα πραγματοποιηθεί ο χωρικός συντονισμός των επί μέρους αναπτυξιακών προγραμμάτων.

1.3. ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Καθορίζονται τέσσερεις βασικές αναπτυξιακές ενότητες, ο χαρακτήρας των οποίων προσδιορίζεται από τους υπάρχοντες φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους, αλλά και από τους νέους πόλους ανάπτυξης που δημιουργούνται μέσα από τις προτάσεις της μελέτης αυτής.

Αυτές σχηματίζονται σε συνάρτηση με τους εξής άξονες ανάπτυξης:

1ος ΑΞΟΝΑΣ – ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ  ΑΙΓΕΙΡΑ – ΑΙΓΕΣ – ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ – ΣΕΛΙΑΝΑ – ΠΕΡΙΘΩΡΙ – (ΕΞΟΧΗ)

Αναπτύσσεται στην Ανατολική πλευρά του Δήμου, με βασικούς πόλους ανάπτυξης:

1. τους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους του Δήμου - Αρχαία Αιγείρα (αρχαίο Λιμάνι, αρχαίο θέατρο, αρχαία πόλη, οχυρό) - Αρχαία Φελλόη - Πύργος Αιγών και λοιποί διάσπαρτοι αρχαιολογικοί χώροι, κατά μήκος της διαδρομής.

2. Την χαρακτηριζόμενη περιοχή ιδιαίτερου κάλλους, που περιλαμβάνει το δάσος των Αιγών, δάσος Περιθωρίου, τον εντυπωσιακό βράχο της Ευρωστίνας.

3. Τους παραδοσιακούς οικισμούς με ενδιαφέρον κτιριακό δυναμικό, Αιγές – Μοναστήρι – Σελιάνα – Περιθώρι.

4. Την ειδική παραγωγή αγροτικών προϊόντων ονομασίας προέλευσης (μήλα Περιθωρίου)

5. Τη συγκέντρωση σημαντικών βυζαντινών μνημείων συμπεριλαμβανομένης και της μονής Αγ. Αποστόλων Περιθωρίου και τέλος

6. Την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών θεματικού τουρισμού με έμφαση στην αξιοποίηση των πολιτιστικών και φυσικών πόρων που διαθέτει και πρόσθετη εξειδίκευση στον αθλητικό - προπονητικό και τον κυνηγετικό τουρισμό.

7. Την άμεση σύνδεση με τους αξιόλογους φυσικούς πόρους της ευρύτερης ενδοχώρας των όμορων Δήμων Ακράτας και Ευρωστίνας.

2ος ΑΞΟΝΑΣ – ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΙΓΕΙΡΑ – ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ – ΧΡΥΣΑΝΘΙΟ – ΟΑΣΗ – ΣΥΝΕΒΡΟ

Αναπτύσσεται στη Δυτική και κεντρική πλευρά του Δήμου, με βασικούς πόλους ανάπτυξης:

1. Την αρδευόμενη γεωργική γη

2. Την μεταποίηση παραδοσιακών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, στον χώρο του προτεινόμενου ΒΙΟ.ΠΑ.

3. Τους ποταμούς Κριό και Θολοπόταμο

Στην ενότητα αυτή εντάσσεται η υποενότητα του ποταμού Κριού, ο οποίος παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με βασικούς πόλους ανάπτυξης:

1. Τον ίδιο τον ποταμό και το φυσικό του περιβάλλον ως βασικό αισθητικό – φυσικό πόρο της περιοχής.

2. Τη συγκέντρωση, κατά μήκος των όχθεων του ποταμού, μεγάλου αριθμού μύλων και λοιπών βιοτεχνικών κτισμάτων παραδοσιακών παραγωγικών τεχνικών.

3. Την κατασκευή έργων αξιοποίησης των υδάτινων πόρων και συγκεκριμένα: ελεγχόμενη κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων και ελεγχόμενη κατασκευή φράγματος, ταμιευτήρων, λιμνοδεξαμενών για άρδευση ελεγχόμενη ανάπτυξη δραστηριοτήτων αναψυχής ελεγχόμενη ανάπτυξη ιχθυοκαλλιεργειών

3ος ΑΞΟΝΑΣ – ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ – ΧΡΥΣΑΝΘΙΟ – ΒΕΛΑ – ΕΞΟΧΗ – ΣΕΛΙΑΝΑ – (ΠΕΡΙΘΩΡΙ)

Αναπτύσσεται στο ΝΔ τμήμα του Δήμου, με βασικούς πόλους ανάπτυξης:

1. Τους παραδοσιακούς οικισμούς με ενδιαφέρον κτιριακό δυναμικό. Ισχυρότεροι οι οικισμοί Αμπελοκήπτων-Χρυσανθίου Σελιάνας και Περιθωρίου, δευτερεύοντες, η Βελά και η Εξοχή, με παραθεριστικό χαρακτήρα.

Ουσιαστικά η ενότητα αυτή σχηματίζεται στον άξονα σύνδεσης των δύο ισχυρότερων οικιστικών ενοτήτων του Δήμου, πλην της έδρας Αιγείρας και μάλιστα μελλοντικά, θα αποτελεί σημαντική αναπτυξιακή ενότητα, που θα συνδέει την νέα ισχυρή διοικητική ενότητα του Δήμου Σελιάνας-Περιθωρίου-(Εξοχής), στα ορεινά, με την ισχυρή οικιστική ενότητα Αμπελοκήπων-Χρυσανθίου.

2. Την ανάπτυξη νέων περιοχών δεύτερης κατοικίας στην ευρύτερη περιοχή των Αμπελοκήπων.

3. Την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, με την μορφή κτηνοτροφικών πάρκων μέσα σε οργανωμένους και οριοθετημένους βοσκοτόπους.

4. Την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών θεματικού τουρισμού με εξειδίκευση στον θεραπευτικό τουρισμό, στους απομονωμένους οικισμού Βελάς και Εξοχής.

4ος ΑΞΟΝΑΣ – ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΙΓΕΙΡΑ – ΜΑΡΜΑΡΑ – ΛΑΜΠΙΝΟΣ

Αναπτύσσεται στο Βόρειο τμήμα του Δήμου και ουσιαστικά καθορίζεται από την Αιγείρα και τους ενσωματωμένους σ’ αυτήν όμορους οικισμούς, που αποτελούν συνολικά την πόλη της Αιγείρας.

Βασικοί πόλοι ανάπτυξης είναι:

1. Η παραλιακή ζώνη της Αιγείρας και γενικότερα του Δήμου

2. Η εξελιγμένη κοινωνική υποδομή που επεκτείνεται και εξυπηρετεί τις ανάγκες ολόκληρου του Δήμου και της ευρύτερης περιοχής, εκτός Διοικητικών Ορίων Δήμου.

3. Η διοικητική υποδομή για τη διαχείριση των αναπτυσσόμενων δραστηριοτήτων στον Δήμο, με έμφαση στον πολιτισμό, την περιβαλλοντική διαχείριση της ανάπτυξης των παραγωγικών δραστηριοτήτων και την προστασία - διαχείριση - ανάδειξη των περιοχών με μεγάλη οικολογική, τοπιολογική και αρχαιολογική αξία που διαθέτει ο Δήμος.

4. Η υποδομή ειδικών υπηρεσιών κυρίως εμπορίου αναψυχής και πολιτισμού που θα διαφοροποιήσουν τον χαρακτήρα της πόλης, σε σύγκριση με την Ακράτα και θα ισχυροποιήσουν την φυσιογνωμία και το ρόλο της.

1.4. ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ

Μέσα σε κάθε αναπτυξιακή ενότητα όπως αυτές προσδιορίστηκαν οργανώνονται κατά ενότητες οι οικισμοί του Δήμου και ανάλογα με τον χαρακτήρα, τη δυναμικότητα και τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματά τους, εξειδικεύονται ως προς την μορφή της παρέμβασης σ’ αυτούς και το νέο τους ρόλο.

Από τις προτάσεις της μελέτης, (πιν. Π1-1), οι οικισμοί ιεραρχούνται με ενίσχυση:

1. της πόλης της Αιγείρας, (η οποία συγκροτείται από τους οικισμού Αιγείρα - Μάρμαρα και Λαμπινό) ως κέντρου διοικητικού, τουριστικού και πολιτιστικού, με έμφαση στον πολιτισμό σε διαδημοτικό επίπεδο. Στα περιορισμένα χωρικά όρια του Δήμου ιεραρχείται ως οικισμός 1ου επιπέδου.

2. της ενότητας των οικισμών Σελιάνας-Περιθωρίου-Εξοχής ως ενισχυμένου τουριστικού – διοικητικού – πολιτιστικού κέντρου και αρχαιολογικού πάρκου, με διοικητική διάρθρωση για διαχείριση, κατ’ αρχήν των εξειδικευμένων μορφών τουρισμού της 1ης αναπτυξιακής ενότητας, και με προοπτική εξέλιξής του σε ισχυρό διοικητικό κέντρο της ορεινής ενδοχώρας του Δήμου.

Στα χωρικά όρια του Δήμου ιεραρχείται ως ενισχυμένος οικισμός 2ου επιπέδου από τον οποίο εξαρτώνται οι μικρότεροι οικισμοί (εκτός του Περιθωρίου και Εξοχής), Αιγές και Μοναστήρι.

3. της ενότητας των οικισμών Αμπελοκήπων - Χρυσανθίου ως εξαρτημένου ενισχυμένου αγροτουριστικού κέντρου, με διοικητική διάρθρωση για διαχείριση, κυρίως της αγροτικής παραγωγής του Δήμου, σε συνδυασμό με ήπιες και εξειδικευμένες μορφές τουρισμού της 2ης και 3 ης αναπτυξιακής ενότητας.

Στα χωρικά όρια του Δήμου ιεραρχείται ως εξαρτημένος οικισμός 2ου επιπέδου, από τον οποίο εξαρτώνται οι μικρότεροι οικισμοί Όαση, Συνεβρό και Βελά.

Οι τρεις αυτοί οικισμοί (ενότητες οικισμών) αποτελούν τα κύρια κέντρα ανάπτυξης του Δήμου, τα οποία διαχειρίζονται τις αναπτυξιακές ενότητες, όπως αυτές καθορίζονται από τις προτάσεις της μελέτης.

Όλοι οι άλλοι οικισμοί, χαρακτηρίζονται 3ου επιπέδου στα χωρικά όρια του Δήμου, προσδιορίζεται όμως και σ’ αυτούς ο ειδικός χαρακτήρας και ο εξειδικευμένος ρόλος.

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ 1.5.1. ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΥΡΙΑΣ (Α) & ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΤΙΚΗΣ (Β) ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ)

Οι διαμορφωμένοι οικιστικοί υποδοχείς: το σχέδιο πόλεως Αιγείρας και Λαμπινού και οι οριοθετημένοι ή υπό οριοθέτηση υπάρχοντες οικισμοί, σε συνδυασμό με τις νέες προτεινόμενες προς πολεοδόμηση περιοχές, προβλέπεται να καλύψουν τις βασικές οικιστικές ανάγκες για κύρια Α και παραθεριστική Β κατοικία, για την εξυπηρέτηση του προγραμματικού πληθυσμού του Δήμου (2015).

Η οικιστική ανάπτυξη, διαφοροποιείται στους οικισμούς του Δήμου.

Η έδρα του Δήμου, Αιγείρα, ως παραλιακός οικισμός, συγκεντρώνει όλες τις οικιστικές πιέσεις τόσο από κατοίκους του Δήμου, όσο και της ευρύτερης περιοχής.

Οι εμφανιζόμενες οικιστικές πιέσεις κατανέμονται σε κύρια και δεύτερη κατοικία.

- Εκτιμάται ότι, παρά την διοχέτευση της Β κατοικίας, προς την ενδοχώρα, θα εξακολουθήσει η αυξημένη ζήτηση και παραγωγή Α και Β κατοικίας στην Αιγείρα, λόγω και της αναμενόμενης αύξησης του πληθυσμού, αλλά κυρίως λόγω αναμενόμενης βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων, και αναβάθμισης της ποιότητας και των οικιστικών σταθεροτύπων κατοικίας.

Η κάλυψη αυτών των αναγκών για την Αιγείρα πραγματοποιείται κυρίως μέσα στο ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης το οποίο έχει ακυρωθεί κατά την επέκτασή του και επαναφέρεται σε ισχύ.

Συμπληρωματική κάλυψη των αναγκών αυτών γίνεται στην περιφέρεια του σχεδίου της Αιγείρας προς Α, στην περιοχή Οικονομέϊκα, όπου χαρακτηρίζεται η περιοχή, με χρήση μικτής Α και Β κατοικίας και τουρισμού - αναψυχής με συγκέντρωση πολλών ελεύθερων χώρων πρασίνου και προτείνεται για πολεοδόμηση.

- Με κυρίως Α κατοικία και δευτερευόντως Β, αναπτύσσεται και η περιοχή της φυσικής επέκτασης της Αιγείρας, Νότια της Ν.Ε.Ο. στους οικισμούς Μάρμαρα και Λαμπινό.

Προς την Δυτική πλευρά των Μαρμάρων η περιοχή αναπτύσσεται με μικτή χρήση Α και Β κατοικίας και μεγάλες ζώνες πρασίνου με πολεοδόμηση από κοινού με τον οικισμό των Μαρμάρων.

- Με κυρίως παραθεριστική Β κατοικία, και δευτερευόντως Α αναπτύσσονται όλες οι περιοχές των οικισμών της ενδοχώρας, πλην των οικισμών Αμπελοκήπων-Χρυσανθίου, όπου η ανάπτυξη της Α κατοικίας είναι περισσότερο αυξημένη.

Η Β κατοικία αναπτύσσεται με αναβίωση των οικισμών, αλλά κυρίως καθορισμού του ρόλου τους μέσα στο οικιστικό πλέγμα και τις αναπτυξιακές ενότητες του Δήμου.

Δευτερευόντως η Β κατοικία μπορεί να αναπτυχθεί σε πολεοδομικά οργανωμένους, νέους οικιστικούς υποδοχείς στην ορεινή ενδοχώρα.

Για τον έλεγχο των οικιστικών πιέσεων, και την προστασία της παραλιακής ζώνης και των ενδιαφερόντων κτιρίων και ενοτήτων των οικισμών, και του πολεοδομικού τους ιστού, αλλά και των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, από ανεξέλεγκτες επεμβάσεις, αλλά και την κάλυψη των αναγκών του προγραμματικού πληθυσμού για την περιοχή, σε κύρια και παραθεριστική κατοικία προτείνονται:

1. Η οριοθέτηση όλων των υπαρχόντων οικισμών και ο αυστηρός καθορισμός όρων και περιορισμών δόμησης, στην κατεύθυνση της διατήρησης του κελύφους αλλά και της κλίμακας των κτιρίων, σε συνδυασμό με τον καθορισμό των χρήσεων όπως αυτές προσδιορίζονται με την προτεινόμενη εξειδίκευση του κάθε οικισμού.

2. Η επανέγκριση των εγκεκριμένων επεκτάσεων του σχεδίου πόλης Αιγείρας (1994), εκατέρωθεν του παλαιού σχεδίου της πόλης, στις περιοχές που ακυρώθηκαν για τυπικούς λόγους, με ιδιαίτερη όμως προσοχή και επανέλεγχο των προτάσεων οργάνωσης της περιοχής, λόγω των νέων συνθηκών, που έχουν διαμορφωθεί σ΄ αυτή.

Η μελέτη θα συνδυάζεται με την οριστικοποίηση της νέας χάραξης της ΠΑΘΕ και της Νέας – εκσυγχρονισμένης σιδηροδρομικής γραμμής, αλλά και των νέων δεδομένων που προκύπτουν με την χωροθέτηση του αλιευτικού καταφυγίου στις εκβολές του ποταμού Κριού και της γενικότερης ανάπτυξης κατοικίας.

3. Ο καθορισμός του ρόλου των περιοχών που βρίσκονται σ άμεση επαφή, με τις ζώνες που συγκεντρώνουν μεγάλες οικιστικές πιέσεις, οι οποίες εντοπίζονται:

1. κατά μήκος της παραλιακής ζώνης, στην περιοχή Οικονομέϊκα και κατά το τμήμα που βρίσκεται σ’ επαφή με το υπό επανέγκριση ρυμοτομικό σχέδιο.

2. κατά μήκος των οδικών αξόνων και στις βόρειες, ανατολικές και δυτικές περιοχές των οικισμών Λαμπινό και Μαρμάρων, καθώς και τις προεκτάσεις των οδικών αξόνων, Δυτικά προς Αμπελοκήπους και Ανατολικά προς Αιγές.

Για την προστασία και έλεγχο των περιοχών αυτών, στις θέσεις όπου παρουσιάζονται οικιστικές συγκεντρώσεις, προτείνεται η πολεοδόμησή τους ως περιοχών Β κατοικίας, από κοινού με τις υπάρχουσες διάσπαρτες ενότητες Α κατοικίας.

4. Ο καθορισμός και η δέσμευση νέων οικιστικών υποδοχέων για ανάπτυξη οργανωμένης παραθεριστικής Β κατοικίας, η οποία εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει επικουρικά στην ανάπτυξη των εξειδικευμένων τουριστικών ενοτήτων, με αποκατάσταση του κτιριακού δυναμικού των υπαρχόντων οικισμών.

Τέτοιοι χώροι προσδιορίζονται από τις προτάσεις της μελέτης, στις θέσεις Δρυμώνας, με υψόμετρο 1.000-1040μ. και Σκαλίστρες με υψόμετρο 940μ., της ευρύτερης περιφέρειας των Αμπελοκήπων, οι οποίες προτείνονται για πολεοδόμηση ως Π.Ε.Ρ.ΠΟ., επειδή υπάρχουν συγκεντρωμένες συνεταιριστικές εκτάσεις.

1.5.2. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ (ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ – ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ)

Η πεδινότερη περιοχή του Δήμου, Νότια της Π.Ε.Ο. και βόρεια των Αιγών - Αμπελοκήπων, θα δεχθεί πιέσεις που σχετίζονται με τον δευτερογενή τομέα, και θα αφορούν δραστηριότητες μέσης και χαμηλής όχλησης κυρίως επεξεργασίας και τυποποίησης προϊόντων του αγροτικού τομέα.

Για την εγκατάσταση αυτών των δραστηριοτήτων, αλλά και την συγκέντρωση όλων των λοιπών εγκαταστάσεων του δευτερογενούς τομέα, που σήμερα βρίσκονται διάσπαρτες στην περιοχή του Δήμου και στην ευρύτερη περιφέρειά του και οι οποίες είναι μικρού αριθμού, (κυρίως ελαιοτριβεία) προτείνεται η δημιουργία οργανωμένης ζώνης βιοτεχνίας - επεξεργασίας και συσκευασίας αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, στην θέση Ασπριχώρα, ευρύτερης περιφέρειας Αμπελοκήπων - Χρυσανθίου, η οποία πολεοδομείται με τις διατάξεις του Ν.2545/97.

- Ο χώρος θα απαλλοτριωθεί και θα πολεοδομηθεί ως ΒΙΟ.ΠΑ και σ’ αυτόν θα μεταφερθούν άμεσα τα διάσπαρτα ελαιοτριβεία που λειτουργούν μέσα στα όρια του Δήμου και στην ευρύτερη περιοχή του.

- Στον χώρο ΒΙΟ.ΠΑ θα κατασκευαστεί : - παραδοσιακό οινοποιείο (δημοτικό ή συνεταιριστικής μορφής), η λειτουργία του οποίου θα δράσει συμπληρωματικά στην καλλιέργεια της αμπέλου, κυρίως της περιοχής Αμπελοκήπων - Χρυσανθίου - παραδοσιακό τυροκομείο (δημοτικό ή συνεταιριστικής μορφής), η λειτουργία του οποίου θα δράσει συμπληρωματικά στην ενίσχυση της κτηνοτροφίας, της ευρύτερης ορεινής περιοχής και έξω από τα όρια του Δήμου.

- παραδοσιακό ελαιοτριβείο (δημοτικό, συνεταιριστικής μορφής ή ιδιωτικό).

Ο χώρος αυτός προετοιμάζεται για την μεταφορά σ’ αυτόν των υφισταμένων βιοτεχνικών εγκαταστάσεων επεξεργασίας – μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, στην ευρύτερη περιφέρεια κατ’ αρχήν του Δήμου και την υποδοχή νέων.

Σε όλες τις άλλες περιοχές του Δήμου, πλην του βιοτεχνικού πάρκου θα απαγορεύεται η εγκατάσταση και λειτουργία βιοτεχνικών μονάδων.

Οι μονάδες που θα επιτρέπονται και θα ενθαρρύνεται η δημιουργία και εγκατάστασή τους, με παροχή κινήτρων εξειδικεύονται στην επεξεργασία και συσκευασία αγροτικών προϊόντων, προϊόντων οικολογικής καλλιέργειας, προϊόντων ονομασίας προέλευσης και στην παραγωγή και συσκευασία παραδοσιακών τοπικών προϊόντων.

Το βιοτεχνικό πάρκο θα πλαισιώνεται με υποστηρικτικές υποδομές υπηρεσιών, δικτύωσης, ποιοτικού ελέγχου, πιστοποίησης κλπ. των παραγόμενων προϊόντων.

Η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων μεταποίησης αγροτικών προϊόντων σ’ αυτό θα περιλαμβάνει και την επεξεργασία τυποποίηση και διαχείριση των κτηνοτροφικών προϊόντων της ευρύτερης περιοχής του Δήμου, εκτός της τυποποίησης κρέατος.

Για την εξυπηρέτηση και προώθηση της κτηνοτροφίας της ευρύτερης ορεινής περιοχής, και έξω από τα όρια του Δήμου, προβλέπεται η κατασκευή Σφαγείων διαδημοτικής εμβέλειας, πλησίον του χώρου ΧΥΤΑ, στην θέση Κακιχούνι, όπου θα γίνεται και η τυποποίηση του κρέατος.

Ο χώρος είναι δημόσιος, προβλέπεται διαχωρισμός από τον χώρο ΧΥΤΑ και περιβάλλεται από ενιαία ζώνη περιβαλλοντικής προστασίας, με τον ΧΥΤΑ.

Ο ανταγωνισμός των παραγομένων και διακινούμενων προϊόντων θα στηρίζεται στην αυθεντικότητα, την ποιότητα και την επωνυμία τους.

Σημειώνεται ότι ανάπτυξη μικρών οικογενειακών μονάδων-οικοτεχνιών, παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων, όπως προβλέπεται και από την σχετική νομοθεσία, θα είναι δυνατή μέσα στις υπάρχουσες οικιστικές συγκεντρώσεις.

1.5.3. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ - ΓΕΩΡΓΙΑ 

Η σημασία της γεωργίας για την ανάπτυξη του Δήμου είναι μεγάλη γιατί αποτελεί την βάση υποστήριξης ευρέως φάσματος δραστηριοτήτων και διατήρησης της συνοχής του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της υπαίθρου.

Η γεωργία με βοηθητική την συμμετοχή της κτηνοτροφίας και η ανάπτυξη εξειδικευμένων μορφών τουρισμού, αποτελούν τις βασικές οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής.

Οι πλούσιοι υδατικοί πόροι του Δήμου ευνοούν των γεωργικό τομέα, το φυσικό όμως ανάγλυφο, σε συνδυασμό και με το μεγάλο ορεινό όγκο της περιοχής, δυσχεραίνει την οργανωμένη και εντατική καλλιέργεια.

Η δομή του συστήματος των καλλιεργούμενων εκτάσεων του Δ. Αιγείρας, ευνοείται από τις σύγχρονες προκλήσεις για την γεωργία, οι οποίες συνοψίζονται στην σταδιακή εγκατάλειψη της εντατικοποίησης, που ευνοούσε τις μεγάλες εκμεταλλεύσεις και στην διαμόρφωση έντονων τάσεων διατήρησης των φυσικών παραδοσιακών διαδικασιών παραγωγής και αύξηση της ζήτησης οικολογικών προϊόντων.

Παρ’ όλο που προβλέπεται μικρή μείωση της απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα, εκτιμάται ότι η γεωργική γη δεν θα μειωθεί.

Αντίθετα θα προωθηθεί η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών με ενθάρρυνση και ενίσχυση των παραδοσιακών και οικολογικών καλλιεργειών και συγκεκριμένα :

Με ενίσχυση της καλλιέργειας συγκεκριμένης παραδοσιακής ποικιλίας (Ροδίτης) αμπέλου στην κοιλάδα του Κριού και του κερασιού Σελιάνας – Μοναστηρίου – Συνεβρού και των παραδοσιακών ποικιλιών των μήλων Περιθωρίου - Σελιάνας, τα οποία κατοχυρώνονται και προστατεύονται ως προϊόντα με ονομασία προέλευσης.

Οι γεωργικές υποδομές θα βελτιωθούν με την αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων, ενώ θα βελτιωθεί και η διαχείριση των καλλιεργειών.

Η αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων, εκτός των μικρών αρδευτικών έργων, στις απομακρυσμένες ορεινές περιοχές, θα επιτευχθεί με την κατασκευή φράγματος κατά προτεραιότητα στον ποταμό Κριό, για την εκμετάλλευση των μεγάλων ποσοτήτων νερού που διαθέτει, σε συνδυασμό με την αποκατάσταση των νερόμυλων και λοιπών κτιρίων παραδοσιακών τεχνικών και την δημιουργία διαδρομών περιπάτου στην φύση και δευτερευόντως με την κατασκευή φράγματος και στον Θολοπόταμο.

Η γεωργική γη γενικά θα προστατευτεί με την ελεγχόμενη οριοθέτηση της και θα καθοριστούν οι περιοχές, όπου θα παράγονται τα επώνυμα αγροτικά προϊόντα (προϊόντα με ονομασία προέλευσης) στα διοικητικά όρια των Δ.Δ. Περιθωρίου, Σελιάνας, Μοναστηρίου και Συνεβρού.

Για την ανάπτυξη των γεωργικών δραστηριοτήτων, μέσα από τους γενικότερους στόχους και κατευθύνσεις της πολιτικής για τον αγροτικό τομέα προτείνονται: - Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των αγροτικών προϊόντων μέσω διαφοροποίησης και ποιοτικής αναβάθμισης - Η δημιουργία υποδομών υποστήριξης του αγροτικού τομέα - Η περιβαλλοντική μέριμνα σε όλα τα στάδια παραγωγής.

Ειδικότερα προτείνεται επί πλέον: - Η βελτίωση της διαχείρισης της καλλιέργειας με κατεύθυνση την μείωση των δυσμενών επιπτώσεων στο περιβάλλον. - Η ανάπτυξη συμπληρωματικών δραστηριοτήτων κυρίως στις πιο ορεινές περιοχές, μέσω προγραμμάτων ολοκληρωμένων παρεμβάσεων, για την συγκράτηση πληθυσμού. - Η δημιουργία υποδομών - στήριξης και προώθησης προϊόντων, τυποποίησης -μεταποίησης - διάθεσης και εμπορίας.

Ως βασική υποστηρικτική υποδομή προσδιορίζονται, η κατασκευή του προτεινόμενου βιοτεχνικού πάρκου επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων και στην διοικητική υποστήριξη του αγροτικού τομέα με ενίσχυση του οικισμού Αμπελοκήπων - Χρυσανθίου και Σελιάνας - Περιθωρίου - Εξοχής με τις απαιτούμενες υπηρεσίες.

ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ

Η κτηνοτροφία λειτουργεί συμπληρωματικά προς τη γεωργία, παρ’ όλο που η περιοχή του Δήμου, είναι κυρίως ορεινή, είναι όμως αναγκαίος ο σχεδιασμός, μιας πλέον οργανωμένης εντατικής ανάπτυξης της, σε συνδυασμό με την αναζήτηση, χωροθέτηση και θεσμοθέτηση εκτάσεων κατάλληλων για βόσκηση.

Η δομή του κλάδου είναι παραδοσιακή και αφορά μικρές μονάδες οικογενειακού τύπου, αμιγείς ή μικτές. Παρ’ όλο που υπάρχουν δυνατότητες οργανωμένης εντατικής ανάπτυξης της κτηνοτροφίας, δεν υπάρχει η κατάλληλη τεχνική και οργανωτική υποδομή και φυσικά δεν υπάρχουν οργανωμένες – θεσμοθετημένες κτηνοτροφικές ζώνες.

Η περιοχή διαθέτει το πρόσθετο συγκριτικό πλεονέκτημα, για την ανάπτυξη του κλάδου, των διαθέσιμων εκτάσεων με αυτοφυείς βοσκοτόπους και της δυνατότητας καλλιέργειας ζωοτροφών, σε μικρές οικογενειακές μονάδες.

Για την ελεγχόμενη ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και κυρίως της αιγοπροβατοτροφίας στα ορεινά, και την παράλληλη προστασία των δασών και των λοιπών φυσικών πόρων προτείνεται: - Ο αυστηρός έλεγχος στην ελεύθερη βόσκηση και - Η οριοθέτηση και θεσμική ρύθμιση της χρήσης των βοσκοτόπων.

Συγκεκριμένα προτείνεται η οριοθέτηση των τριών μεγάλων φυσικών βοσκοτόπων που υπάρχουν στην περιοχή των Δ. Δ. Βελάς – Εξοχής και Μοναστηρίου, που είναι και οι περιοχές του Δήμου, όπου αναπτύσσονται οι κύριες κτηνοτροφικές δραστηριότητες: - Βοσκότοπος στο όρος Μαστραγγίνη, που περιβάλλεται από τις δασικές εκτάσεις του δάσους Περιθωρίου, στο Δ. Δ. Περιθωρίου - Βοσκότοπος στο όρος Ξεροβούνα στο Δυτικό όριο του Δήμου και κυρίως στο Δ. Δ. Εξοχής.- Βοσκότοπος στο όρος Μαρμάτι – Γουβαλα – Λιθαρόστρουγγα στο Δυτικό όριο του Δήμου και στα Δ. Δ. Βελάς και Εξοχής.

Μέσα στους χώρους αυτούς προωθείται η ανάπτυξη οργανωμένων κτηνοτροφικών πάρκων, εξοπλισμένων με την απαραίτητη υποδομή για την συστηματική ανάπτυξη της αιγοπροβατοτροφίας.

Στις κτηνοτροφικές δραστηριότητες εντάσσεται και η εκμετάλλευση του εκτροφείου θηραμάτων που βρίσκεται μεταξύ Περιθωρίου και Σαραντάπηχου.

Εκτός του σημαντικού ρόλου του εκτροφείου, στην έλξη κυνηγετικού τουρισμού, η εντατικοποίηση της παραγωγής, η τυποποίηση και προώθηση, σε εξειδικευμένες αγορές των εκτρεφόμενων ειδών, μπορεί να το αναδείξει σε σημαντικό οικονομικό πόρο της περιοχής.

Προϋπόθεση όμως για την εκμετάλλευση του εκτροφείου θηραμάτων είναι η απεξάρτησή του από το Δασαρχείο Ξυλοκάστρου και η διοικητική του υπαγωγή στο Δασαρχείο Αιγίου.

ΔΑΣΟΠΟΝΙΑ

Συμπληρωματικό ρόλο στην αγροτική παραγωγή του Δήμου μπορεί να παίξει η διαχειριστική εκμετάλλευση των δασών και κυρίως του Δάσους Περιθωρίου και η παραγωγή δασοκομικών προϊόντων, σε συνδυασμό με την προώθηση ήπιων μορφών τουρισμού, μέσα σ’ αυτό, και την κατασκευή δασικού χωριού, στα πλαίσια της ευαισθητοποίησης του κοινού σε θέματα δασοπροστασίας και φυσικού περιβάλλοντος σύμφωνα με το άρθρο 40 παρ. 10.5 του Ν. 3405/03, όπως προτείνεται.

ΑΛΙΕΙΑ

Ο ρόλος της θαλάσσιας αλιείας είναι ασήμαντος για την περιοχή αφού συμμετέχει με ελάχιστες ποσότητες στην παραγωγή.

Προτείνεται η υποστήριξη των αναπτυσσόμενων μικρών μονάδων ιχθυοκαλλιεργειών εσωτερικών υδάτων στον ποταμό Κριό και η ενίσχυση της θαλάσσιας αλιείας καθώς και η εξασφάλιση χώρων φύλαξης των σκαφών, ο οποίος προσδιορίζεται στην περιοχή των εκβολών του ποταμού Κριού.

Ήδη ο χώρος έχει προγραμματιστεί, για να εξυπηρετεί την ευρύτερη περιοχή Δ. Αιγείρας-Ακράτας και Ευρωστίνας, με χωρητικότητα 120 σκαφών, εκ των οποίων υπολογίζονται 80 αλιευτικά και 40 μικρότερα σκάφη (βάρκες κλπ.).

Η διαμόρφωση του χώρου είναι ιδιαίτερα σημαντική, κυρίως για τον τουρισμό της περιοχής αλλά και για την εξυπηρέτηση των κατόχων σκαφών της περιοχής (τα οποία εκτιμάται ότι δεν είναι αλιευτικά, αλλά κυρίως αναψυχής).

1.5.4. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ο τουρισμός είναι ένας τομέας ο οποίος προβλέπεται ότι θα αναπτυχθεί σημαντικά στην περιοχή με τη δημιουργία της κατάλληλης υποδομής, κυρίως στο κέλυφος των κτισμάτων των παλαιών οικισμών, οι οποίοι αναπτύσσονται μέσα από προγράμματα οργανωμένης ή μη ανάπλασης, με συγκεκριμένη κατεύθυνση ως προς την μορφή του θεματικού τουρισμού ήπιας μορφής, που θα εξυπηρετούν, όπως έχει αναφερθεί.

Οι προοπτικές ανάπτυξης του τουρισμού στην περιοχή είναι θετικές και στηρίζονται στο αναπτυξιακό πλαίσιο, που αναφέρεται για την ευρύτερη περιοχή της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος και είναι κατ΄ αρχήν παραθεριστικός, και σε μικρότερο ποσοστό τουριστικός.

Το μεγάλο έργο της Ζεύξης, οι μεγάλοι οδικοί άξονες που θα κατασκευαστούν, η γειτνίαση με το λιμάνι των Πατρών και τα οικιστικά κέντρα της Πάτρας – Κορίνθου - Αθηνών, καθώς και η κομβική θέση του Δήμου Αιγείρας στο τουριστικό κύκλωμα Χελμού – Βουραϊκού – Καλαβρύτων -Ζαρούχλας και των παραλίων του Κορινθιακού : Αιγείρα – Ακράτα – Διακοπτό - Αίγιο, αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής, ως προς τις προοπτικές ανάπτυξης του τουρισμού.

Η δημιουργία αξιόλογων περιβαλλοντικών και πολιτιστικών διαδρομών που θα συνδέουν τους αξιόλογους πολιτιστικούς και φυσικούς πόρους του Δήμου, θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη του τουρισμού. Η αξιοποίηση των δράσεων του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΠΕΠ) και των Πρωτοβουλιών για την ανάδειξη των τοπικών και φυσικών πόρων στην ευρύτερη περιοχή προβλέπεται να συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας ιδιαίτερης τουριστικής εικόνας και μίξης διαφορετικών μορφών τουριστικής ανάπτυξης που θα αλληλοτροφοδοτούνται.

Ιδιαίτερα η εξασφάλιση των οδικών συνδέσεων με την περιοχή του Εθνικού Πάρκου Χελμού - Βουραϊκού, μέσω Ζαρούχλας και Βαλίμης, καθώς και με την περιοχή Σαραντάπηχου - Φενεού θα συμβάλλουν στην κατεύθυνση της τουριστικής ανάπτυξης στην περιοχή.

Η αξιοποίηση, ανάδειξη και κατάλληλη προβολή των σημαντικών αρχαιολογικών χώρων που είναι διάσπαρτοι στον Δήμο, και ιδίως των αρχαιολογικών χώρων της Αρχαίας Αιγείρας και Αρχαίας Φελλόης αποτελούν πρόσθετο συγκριτικό πλεονέκτημα, που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη του τουρισμού.

Η παραλιακή ζώνη θα απορροφήσει μέρος του παραθεριστικού τουρισμού και αναψυχής, κυρίως στα Οικονομέϊκα και δευτερευόντως στις περιοχές των επεκτάσεων του σχεδίου που επανεγκρίνονται.

Ειδικότερα δίνονται προτεραιότητες: 1. Στην δημιουργία υποστηρικτικών υποδομών τουρισμού και διαχείρισής του στις ενότητες: Σελιάνας -Περιθωρίου – Εξοχής Αμπελοκήπων – Χρυσανθίου  2. Στην παροχή χρηματοδοτικών κινήτρων για την αποκατάσταση εγκαταλειμμένων παραδοσιακών κτιρίων που θα λειτουργήσουν ως ξενώνες, κατά προτεραιότητα στις κύριες αναπτυξιακές ενότητες.  3. Στην ένταξη των αρχαιολογικών χώρων του Δήμου, στο ευρύτερο δίκτυο της περιφέρειας και τη δημιουργία φορέα υποστήριξης και οργάνωσης εκδηλώσεων πολιτισμού και επιμόρφωσης στους αρχαιολογικούς χώρους του Δήμου, και γενικότερα προβολής και ανάδειξης των ιδιαίτερων τουριστικών πόρων του Δήμου, σε συνδυασμό με την παράλληλη εξασφάλιση της κατάλληλης υποδομής, για την υποδοχή του τουριστικού ρεύματος, που θα προκύψει από την οργανωμένη διαχείρισή τους.  4. Η προώθηση εναλλακτικών ήπιων μορφών τουρισμού, σε συνδυασμό με υποστήριξη των τοπικών εθιμικών εκδηλώσεων κατά περιοχές (γιορτή κρασιού, κερασιού, λοιπά πανηγύρια).

Οι κατευθύνσεις της μελέτης αυτής για την ανάκαμψη της περιοχής και την αναβίωση των εγκαταλελειμμένων οικισμών της είναι η οργάνωση της περιοχής ως μίας ενιαίας ενότητας ήπιας και εξειδικευμένης μορφής τουρισμού, σε συνδυασμό με αγροτικές καλλιέργειες παραδοσιακής μορφής και παραγωγή οικολογικών προϊόντων.

Μέσα στην ενότητα αυτή σχηματίζεται ένα πλέγμα συνεργαζόμενων συνόλων οικισμών, φυσικών και πολιτιστικών πόρων και παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Μέσα στο πλέγμα αυτό κάθε οικισμός αποκτά τον ρόλο του, με εξειδίκευση της μορφής του τουρισμού, σε συνδυασμό με την αναπτυξιακή ενότητα, στην οποία εντάσσεται.

Το υπάρχον κτιριακό δυναμικό των οικισμών αποτελεί την υποδομή για την υποδοχή της νέας χρήσης.

Κάθε αναπτυξιακή ενότητα έχει συγκεκριμένο χαρακτήρα, ο οποίος προσδιορίζεται από τους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους και τις παραγωγικές δραστηριότητες που συγκεντρώνει.

Η εξειδίκευση του ρόλου των οικισμών, όπως αυτή αναφέρεται στην διάρθρωση και ιεράρχηση του οικιστικού δικτύου, προσδιορίζει την επιθυμητή μορφή τουρισμού - Ο οικισμός της έδρας του Δήμου Αιγείρας, αναπτύσσεται ως τουριστικό – διοικητικό και πολιτιστικό κέντρο, που διαχειρίζεται τον τουρισμό της ενδοχώρας, την παραθεριστική κατοικία της παραλιακής ζώνης και τις υπηρεσίες αναψυχής και πολιτισμού, με την αξιοποίηση του αρχαίου θεάτρου Αιγείρας. - Ο οικισμός Αμπελοκήπων – Χρυσανθίου αναπτύσσει στην περιφέρειά του παραθεριστικό τουρισμό Β κατοικίας και εξοπλίζεται με διοικητική διάρθρωση για να λειτουργεί ως ενισχυμένο αγροτουριστικό κέντρο, και να διαχειρίζεται και να εξυπηρετεί την αγροτική παραγωγή, σε συνδυασμό με τις ήπιες μορφές τουρισμού της 2ης και 3ης αναπτυξιακής ενότητας. - Ο οικισμός Μοναστηρίου, με συμπληρωματική δράση του οικισμού των Αιγών εξυπηρετεί: - φυσιολατρικό – περιπατητικό τουρισμό - προπονητικού αθλητισμού - αρχαιολογικού ενδιαφέροντος  - Η ενότητα  Σελιάνας – Περιθωρίου - Εξοχής εξυπηρετεί: - τουρισμό αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και - φυσιολατρικό – περιπατητικό τουρισμό – δασοτουρισμό - κυνηγετικό τουρισμό και - το τουριστικό ρεύμα προς το Εθνικό Πάρκο Χελμού – Βουραϊκού και εξοπλίζεται με διοικητική διάρθρωση, για να λειτουργεί ως ενισχυμένο τουριστικό κέντρο-αρχαιολογικό πάρκο και να διαχειρίζεται και να εξυπηρετεί τις εξειδικευμένες - ήπιες μορφές τουρισμού της 1ης αναπτυξιακής ενότητας.

- Οι οικισμοί Βελάς και Εξοχής εξυπηρετούν: - οργανωμένο αγροτουρισμό και - θεραπευτικό τουρισμό (ψυχικής αποκατάστασης) - Οι οικισμοί Συνεβρό και Όαση εξυπηρετούν: - διερχόμενο φυσιολατρικό - περιπατητικό τουρισμό

Ο τουρισμός ενισχύεται και με συμπληρωματικές υποστηρικτικές υποδομές, όπως : - Ο καθορισμός ζώνης υπαίθριου προπονητικού αθλητισμού στο χώρο του οροπεδίου της Ευρωστίνας. - Η κατασκευή δασικού χωριού στους ορεινούς όγκους ανατολικά της Σελιάνας, σε συνδυασμό με το εκτροφείο θηραμάτων στο Σαραντάπηχο και το δάσος Περιθωρίου, για την προσέλκυση κυνηγετικού τουρισμού.

Η διαμόρφωση διαδρομών, μέσα από ενδιαφέροντα τοπία, κατά μήκος του ποταμού Κριού καθώς και η διαμόρφωση του νέου ορεινού οδικού άξονα παράλληλου της 17ης επαρχιακής οδού, που συνδέει το οροπέδιο της Ευρωστίνας με το Σαραντάπηχο, μέσα από τους χώρους προπονητικού αθλητισμού, δασικού χώρου, Ι. Μ. Αγ. Αποστόλων, εκτροφείου θηραμάτων και μέρος του δάσους Περιθωρίου, για την προσέλκυση περιπατητικού – φυσιολατρικού τουρισμού.

1.6.1.       ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

Ο υπολογισμός των προγραμματικών μεγεθών για τον πληθυσμό της περιοχής, προκύπτει από την συνεκτίμηση του προγραμματικού πλαισίου, το οποίο καθορίζεται από τις αναπτυξιακές και χωροταξικές κατευθύνσεις, αλλά και από τις ενδογενείς δυνατότητες και τις προοπτικές της περιοχής, μέσα στα χρονικά όρια της μελέτης.

Για την εκτίμηση του πραγματικού πληθυσμού της περιοχής, του μόνιμου παραθεριστικού πληθυσμού και του τουριστικού (μη μόνιμου) πληθυσμού που θα εξυπηρετεί η περιοχή, σύμφωνα με το επιλεγέν σενάριο ΙΙΙ, έγιναν οι εξής παραδοχές:

Ο πραγματικός πληθυσμός του Δήμου αυξάνεται κατά 70%, πάνω από τον πληθυσμό, που έχει υπολογιστεί με βάση τις τάσεις και φθάνει τους 10.355 κατοίκους.

- Ο πραγματικός πληθυσμός του Δήμου αυξάνεται κατά 5%, λόγω μόνιμης εγκατάστασης σ’ αυτόν, οικονομικών μεταναστών.

Η αύξηση της κατηγορίας αυτής του πληθυσμού, ακολουθεί την αύξηση κατά 70% του πραγματικού πληθυσμού του Δήμου, και φθάνει τους 518 κατοίκους.

- Ο μόνιμος παραθεριστικός πληθυσμός του Δήμου αντιστοιχεί στο 100% του πραγματικού πληθυσμού, θα ακολουθήσει την δυναμική αύξηση του πραγματικού πληθυσμού του Δήμου και θα φθάσει τους 10.355 κατοίκους.

- Εκτός από τον πραγματικό και παραθεριστικό πληθυσμό, η περιοχή θα εξυπηρετεί και τουριστικό (μη μόνιμο) πληθυσμό, ο οποίος υπολογίστηκε ότι φθάνει τους 3.000 τουρίστες

Με βάση τα στοιχεία αυτά, όπως αναλυτικά επεξεργάσθηκαν, προκύπτει ότι η περιοχή του Δ. Αιγείρας προγραμματίζεται να καλύψει για το 2015 τις ανάγκες ενός πληθυσμού: 24.228 κατοίκων, (πιν. Π1-4) από τους οποίους: 10.873 κάτοικοι είναι ο πραγματικός πληθυσμός, 10.355 κάτοικοι είναι μόνιμος παραθεριστικός πληθυσμός και 3.000 κάτοικοι είναι τουριστικός (μη μόνιμος) πληθυσμός. Δηλαδή, ο εξυπηρετούμενος πληθυσμός κατά 55% θα είναι παραθεριστικός-τουριστικός και κατά 45% θα είναι μόνιμος, ενώ ο μόνιμος παραθεριστικός πληθυσμός θα αντιστοιχεί στο 48,78% του συνολικού μόνιμου και παραθεριστικού πληθυσμού του Δήμου.

Από τον καθορισμό του προγραμματικού μεγέθους για τον πληθυσμό του Δήμου, προσδιορίζονται στην συνέχεια και τα λοιπά προγραμματικά μεγέθη που σχετίζονται με τα μεγέθη και την χωρητικότητα των οικιστικών υποδοχέων και τις ανάγκες τους σε κοινωνική και τεχνική υποδομή.

Για την εκτίμηση των λοιπών προγραμματικών μεγεθών των οικισμών του Δήμου, καθορίζεται η κατανομή του μόνιμου και παραθεριστικού πληθυσμού στους υπάρχοντες και προτεινόμενους οικιστικούς υποδοχείς (πιν. Π1-5).

Για την κατανομή αυτή του πληθυσμού αλλά και την εκτίμηση των αναγκών κατά οικισμό ή γενικότερα κατά οικιστική ενότητα, συνεκτιμώνται τα ακόλουθα στοιχεία:

Τα προγραμματικά μεγέθη για τον πληθυσμό του Δήμου, πραγματικό, παραθεριστικό και μη μόνιμο τουριστικό. Η δυναμικότητα του κάθε οικισμού και η ποσοστιαία κατανομή του μόνιμου πληθυσμού σ’ αυτούς. Η επιθυμητή κατανομή του παραθεριστικού πληθυσμού κατά κατηγορία και μέγεθος κατά ενότητες. Οι εμφανιζόμενες τάσεις ανάπτυξης του κάθε οικισμού, μέσα από τις κατευθύνσεις της μελέτης αυτής και την αναπτυξιακή ενότητα, στην οποία εντάσσεται.

Το μέγεθος των θεσμοθετημένων εκτάσεων των οικιστικών υποδοχέων. Η εκτιμώμενη ανάγκη για νέες οικιστικές αναπτύξεις προκειμένου να απορροφηθεί η ζήτηση Β κατοικίας και τουρισμού.

Η εκτιμώμενη ανάγκη για απορρόφηση της ζήτησης για Β κατοικία, μέσα στα υπάρχοντα κελύφη των παραδοσιακών κτιρίων των οικισμών.

Σε κάθε οικισμό, ανάλογα με τον χαρακτήρα και την προοπτική του, διαφοροποιείται η αναλογία μόνιμου και παραθεριστικού πληθυσμού, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα προγραμματικά μεγέθη του οικισμού.

1.6.2.       ΟΙΚΙΣΤΙΚΟΙ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ

Τα προγραμματικά μεγέθη πληθυσμού για το σύνολο του Δήμου, και για κάθε οικισμό - Π.Ε. χωριστά, όπως κατανέμονται με βάση τις εκτιμήσεις της μελέτης, θα καλυφθούν στους υπάρχοντες οριοθετημένους - πολεοδομημένους ή υπό οριοθέτηση οικισμούς, καθώς και στις νέες προτεινόμενες για πολεοδόμηση περιοχές.

Εκτιμάται ότι η αναμενόμενη ζήτηση γης για κατοικία (κύρια και παραθεριστική – ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων), αλλά και για άλλες αστικές λειτουργίες θα απορροφηθεί κατ’ αρχήν στα χωρικά όρια των υπαρχόντων θεσμοθετημένων ή διαμορφωμένων οικισμών (πιν. Π1-6), στους οποίους περιλαμβάνονται : Η θεσμοθετημένη έκταση των υπαρχόντων οικισμών, σχέδια πόλης και οριοθετημένοι οικισμοί, η οποία καταλαμβάνει επιφάνεια 2.607,20στρ.

Η έκταση των μη οριοθετημένων παλαιών οικισμών ή συνοικισμών, η οποία καταλαμβάνει επιφάνεια 1.384,90στρ. (Στην επιφάνεια συμπεριλαμβάνονται και οι εκτάσεις που προκύπτουν από διορθώσεις των οριοθετημένων οικισμών, όπου παρουσιάζονται εμφανή σφάλματα)

Η έκταση των επεκτάσεων σχεδίου πόλης Αιγείρας, που ακυρώθηκαν, η οποία κατά το τμήμα που βρίσκεται μέχρι τον ποταμό Κριό είναι διαμορφωμένη σε μεγάλο τμήμα της και έχει επιφάνεια 420,00στρ.

Η επιφάνεια των λοιπών περιοχών οι οποίες καταλαμβάνονται από εκτεταμένη διάσπαρτη δόμηση, με Α και Β κατοικία, η οποία είναι ( 397,90+42,20=) 440,10στρ.

Για την κάλυψη του προγραμματικού πληθυσμιακού μεγέθους, προτείνονται για πολεοδόμηση Β κατοικίας δύο περιοχές, η επιφάνεια των οποίων είναι 739,20στρ.

Με βάση τα στοιχεία αυτά, η συνολική έκταση των θεσμοθετημένων και προτεινόμενων για οριοθέτηση - πολεοδόμηση περιοχών αντιστοιχεί σε επιφάνεια 5.591,40στρ., στην οποία θα πρέπει να καλυφθούν οι ανάγκες κατοίκησης και λοιπών εξυπηρετήσεων του προγραμματικού πληθυσμού (μόνιμου και παραθεριστικού), των 24.228 κατοίκων, όπως υπολογίστηκε.

Από την συνολική αυτή επιφάνεια: το 32,18% αντιστοιχεί σε πολεοδομημένη ή πολεοδομούμενη περιοχή και  το 67,82% αντιστοιχεί σε οριοθετημένους οικισμούς.

Η επιφάνεια αυτή των 5.591,40στρ., αποτελεί και το προγραμματικό μέγεθος των οικιστικών υποδοχέων του Δήμου, για την κάλυψη των αναγκών του προγραμματικού πληθυσμού, όπως αυτός καθορίστηκε.

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΧΩΡΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΟΤΑ

ΑΡΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΟΤΑ

Η μελέτη του Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Δ. Αιγείρας, αναφέρεται στο σύνολο της έκτασης των διοικητικών ορίων του Δήμου, και περιλαμβάνει προτάσεις και ρυθμίσεις που αναφέρονται στον αστικό - εξωαστικό και τον αγροτικό χώρο.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.2508/97 (άρθρο 4) με τα Γ.Π.Σ / Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. καθορίζονται:

- Οι περιοχές ειδικής προστασίας (Π.Ε.Π.), που δεν προορίζονται για πολεοδόμηση, που μπορεί να είναι συνεχόμενες ή μη προς τις πολεοδομημένες ή τις προς πολεοδόμηση περιοχές.

- Οι περιοχές ελέγχου και περιορισμού της Δόμησης (Π.Ε.Π.Δ.), γύρω από τις πόλεις και του οικισμούς , για τις οποίες απαιτείται έλεγχος και περιορισμός της οικιστικής εξάπλωσης, συμπεριλαμβανομένων και των περιοχών που έχουν χαρακτηριστεί ως Ζ.Ο.Ε. με τις διατάξεις του Ν.1337/83. Στις περιοχές αυτές καθορίζονται χρήσεις γης ή και κανονιστικές ρυθμίσεις και επιβάλλονται και άλλα μέτρα ειδικής προστασίας.

- Οι περιοχές οικιστικής ανάπτυξης (Π.Ο.Α.), θεσμοθετημένες ή προς πολεοδόμηση, στις οποίες περιλαμβάνονται περιοχές κύριας (Α) και παραθεριστικής (Β) κατοικίας,

- Οι περιοχές ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων (Π.Α.Π.Δ), Ζώνες παραγωγικών δραστηριοτήτων, παραγωγικών πάρκων, τουριστικών ζωνών κλπ., εφ΄ όσον τεκμηριώνονται τέτοιες ανάγκες

Με τα Γ.Π.Σ./Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. μπορεί επίσης να προσδιορίζονται : - Περιοχές Ειδικά Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης (Π.Ε.Ρ.ΠΟ.), - Οικισμοί ή τμήματα για αναμόρφωση ή ανάπλαση,  - Ζώνες ειδικών κινήτρων Ζ.Ε.Κ.) και - Ζώνες ειδικής ενίσχυσης (Ζ.Ε.Ε.).

Ο καθορισμός των περιοχών αυτών, όπως προσδιορίζονται στις διατάξεις του Ν.2508/97, αποσκοπεί στην οργάνωση των χρήσεων γης και την προστασία του περιβάλλοντος και γενικότερα στην ορθολογική ρύθμιση του χώρου.

Με βάση τις κατευθύνσεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, τις ειδικές κατευθύνσεις του Π.Π.Χ.Σ.Α.Α. Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και τις εκτιμήσεις του επιλεγέντος σεναρίου ανάπτυξης της περιοχής, διαμορφώθηκε το Δομικό Σχέδιο της Χωρικής οργάνωσης του Δήμου, το οποίο βασίζεται στις ακόλουθες αρχές οργάνωσης του χώρου του Δήμου, για βιώσιμη ανάπτυξη του: - Οργάνωση της περιοχής των Διοικητικών ορίων του Δήμου, συνολικής έκτασης 103,8 χιλ.στρ. με τον καθορισμό και την οργάνωση των πολεοδομημένων - οριοθετημένων και λοιπών περιοχών προς πολεοδόμηση, που προορίζονται για οικιστική ανάπτυξη, καθώς και τον καθορισμό των χρήσεων, κατά ζώνες, της εκτός σχεδίου περιοχής, με έλεγχο της δόμησης ανάλογα με τον χαρακτήρα και την χρήση που προσδιορίζεται κατά ζώνη.

- Οργανωμένη οικιστική ανάπτυξη κύριας (Α) και παραθεριστικής κατοικίας (Β), σε κατάλληλες περιοχές για την χρήση αυτή, σε διαμορφωμένες ή νέες περιοχές, οι οποίες θα καλύψουν τις ανάγκες και την ζήτηση Α και Β κατοικίας καθώς και τις ανάγκες για κοινωνική και τεχνική υποδομή, μέσα στον χρονικό ορίζοντα προγραμματισμού της μελέτης.

- Χωρική οργάνωση και ανάπτυξη των παραγωγικών δραστηριοτήτων, σε οργανωμένο χώρο, με εξασφάλιση των απαραίτητων υποδομών για την εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων βιοτεχνίας, με κύρια κατεύθυνση την επεξεργασία αγροτικών προϊόντων.

- Χωρικός προσδιορισμός και εξειδίκευση του τουρισμού, μέσα στις περιοχές οικιστικής ανάπτυξης, με αξιοποίηση του αξιόλογου οικιστικού αποθέματος, η οποία θα ενισχύσει το αναπτυξιακό δυναμικό της περιοχής, μέσα από έναν βιώσιμο πολεοδομικό σχεδιασμό, που θα συνοδεύεται με ειδικά κίνητρα και ενισχύσεις.

- Χωρική οργάνωση και συσχέτιση των περιοχών οικιστικής ανάπτυξης, με τις περιοχές των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, κατά ενότητες, μέσα στα όρια του Δήμου και έξω από αυτόν, για την δημιουργία ενός συνεργαζόμενου δικτύου, που θα εξασφαλίζει χωρική συνοχή.

- Προστασία - αξιοποίηση και ανάδειξη των φυσικών οικοσυστημάτων, δασών ιδιαιτέρων φυσικών στοιχείων και τοπίων, των ποταμών - ρεμάτων, των παραποτάμιων και παρα-ρεμάτιων περιοχών, - με την επιβολή ειδικών περιορισμών πολεοδομικών και περιβαλλοντικών, αλλά και αυστηρό καθορισμό των χρήσεων.

- Προστασία και ανάδειξη των πολιτιστικών πόρων της περιοχής, που εντοπίζονται κυρίως στους σημαντικούς αρχαιολογικού χώρους, αλλά και στο κτιριακό απόθεμα των υπαρχόντων οικισμών, - με την επιβολή ειδικών πολεοδομικών και περιβαλλοντικών περιορισμών και τον αυστηρό περιορισμό των χρήσεων, στις περιοχές γειτονιάς των αρχαιολογικών χώρων, και μέσα στα κελύφη των οριζόμενων ως παραδοσιακών οικισμών.

- Προστασία των βασικών οδικών αξόνων της περιοχής, υπαρχόντων και νέων, από την ανάπτυξη δόμησης, με την επιβολή ειδικών περιορισμών, εκατέρωθεν των ορίων τους και ειδικών διατάξεων, που αποτελούν αισθητικές παρεμβάσεις και αποκατάστασης τοπίου.

Η οργάνωση και ρύθμιση του χώρου των Διοικητικών ορίων του Δήμου διαχωρίζεται σε δύο ενότητες. - Την εκτός σχεδίου περιοχή του Δήμου και - Τις οριοθετημένες - πολεοδομημένες ή προς πολεοδόμηση περιοχές για κύρια (Α) και παραθεριστική (Β) κατοικία, καθώς και τις προτεινόμενες για πολεοδόμηση περιοχές ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Η εκτός σχεδίου περιοχή ρυθμίζεται με τον καθορισμό: Περιοχών Ειδικής Προστασίας (Π.Ε.Π.) και Περιοχών Ελέγχου και Περιορισμού της Δόμησης (Π.Ε.Π.Δ.), όπως προσδιορίζεται από τις διατάξεις του Ν.2508/97. Οι οριοθετημένες - πολεοδομημένες ή προς πολεοδόμηση περιοχές διαχωρίζονται σε δύο βασικές ενότητες:

Τις περιοχές οικιστικής ανάπτυξης κύριας (Α) και παραθεριστικής (Β) κατοικίας Τις περιοχές ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων

Βασικές επιλογές για την οργάνωση της εκτός σχεδίου περιοχής είναι: - Ο περιορισμός της δόμησης με σκοπό την συγκέντρωσή της στις καθορισμένες ή καθοριζόμενες περιοχές οικιστικής ανάπτυξης και ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων. - Ο περιορισμός των κατατμήσεων για την διασφάλιση της γεωργικής γης και την προστασία των ευαίσθητων περιοχών. - Ο αυστηρός καθορισμός των επιτρεπόμενων χρήσεων ανάλογα με τον χαρακτήρα που επικρατεί στον αγροτικό χώρο και την σχέση του με ιδιαίτερης αξίας φυσικούς και αρχαιολογικούς πόρους. - Η επιβολή ειδικών περιορισμών και περιβαλλοντικών μέτρων, για την προστασία – αξιοποίηση και ανάδειξη των φυσικών τοπίων και των αρχαιολογικών χώρων.

Η επιβολή ειδικών περιορισμών και περιβαλλοντικών μέτρων για την προστασία και αποκατάσταση του φυσικού τοπίου από την εκτέλεση έργων τεχνικής υποδομής, με προτεραιότητα στους βασικούς οδικούς άξονες.

Η οικιστική ανάπτυξη διαφοροποιείται στους οικισμούς του Δήμου και καθορίζεται από το Δομικό Σχέδιο Χωρικής Οργάνωσης και τις ακόλουθες επιλογές και εκτιμήσεις: - Η παραλιακή ενότητα της έδρας του Δήμου Αιγείρας, με τις προς Νότον επεκτάσεις της, νότια της εθνικής οδού, στα Μάρμαρα και το Λαμπινό, συγκεντρώνει τις μεγαλύτερες οικιστικές πιέσεις της περιοχής και εξελίσσεται ως περιοχή με εν δυνάμει αστικό χαρακτήρα, με εσωτερικές διαφοροποιήσεις. Παρά την διοχέτευση της Β κατοικίας προς την ενδοχώρα, η περιοχή αυτή εξακολουθεί να εμφανίζει αυξημένη ζήτηση Α και Β κατοικίας, και τουρισμού αναψυχής.

Πολεοδομείται σε εκτεταμένη έκταση, με σαφή διαχωρισμό των τριών βασικών χωρικών ενοτήτων, οι οποίες διαχωρίζονται από φυσικά και τεχνητά εμπόδια, την εθνική οδό, τον ποταμό Κριό καθώς και το φυσικό ανάγλυφο του εδάφους: - της παραλιακής ενότητας της Αιγείρας, σε όλο το μήκος του παραλιακού μετώπου του Δήμου, - της μεγάλης ενότητας, με δύο υποενότητες, των Μαρμάρων, όπου η πολυδιάσπαση του οριοθετημένου χώρου, οδηγεί στην ανάγκη ρύθμισης με πολεοδόμηση εκτεταμένων εκτάσεων, - της ενότητας Λαμπινού

Οι ενότητες των Μαρμάρων και Λαμπινού λειτουργούν δορυφορικά προς την παραλιακή ζώνη Αιγείρας, ουσιαστικά όμως αποτελούν μαζί με αυτήν την πόλη της Αιγείρας.

- Η επιθυμητή αστική δυναμική που επιδιώκεται να εμφανιστεί στο νέο δημιουργούμενο οικιστικό κέντρο της ορεινής ενδοχώρας, το τρίπολο Σελιάνας - Περιθωρίου - Εξοχής, για να αναπτυχθεί και με εκτόνωση της παραλιακής ζώνης, οργανώνεται με εκτεταμένη ανάπλαση των παραδοσιακών οικισμών Σελιάνας και Περιθωρίου, με αποκατάσταση του ενδιαφέροντος κτιριακού αποθέματος, την εξασφάλιση κοινωνικής και τεχνικής υποδομής, αλλά κυρίως την ενίσχυση της περιοχής με ειδικά κίνητρα, σε συνδυασμό με την κατασκευή και λειτουργία εγκαταστάσεων εξυπηρετήσεις ειδικού τουρισμού, στην άμεση περιφέρειά τους.

- Η επιθυμητή επίσης δυναμική του ενισχυόμενου οικισμού Χρυσανθίου - Αμπελοκήπων, αναμένεται να εξασφαλιστεί με την λειτουργία και διαχείριση του χώρου οργανωμένης ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, και την λειτουργία των νέων παραθεριστικών οικισμών που σχηματίζονται στην άμεση περιφέρειά του.

Όλοι οι άλλοι οικισμοί της περιοχής λειτουργούν δορυφορικά στις τρεις αυτές οικιστικές ενότητες, οι οποίες σύμφωνα με το Δομικό Σχέδιο Οργάνωσης του Δήμου, αποτελούν τα τρία σημαντικότερα κέντρα, στα χωρικά όρια του Δήμου.

Όλες οι προτάσεις οργάνωσης της περιοχής Περιοχών, οι προτεινόμενοι όροι και περιορισμοί δόμησης, οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης, οι ειδικές διατάξεις και περιορισμοί για την προστασία του περιβάλλοντος καθώς και το νομικό καθεστώς που θα ισχύει για τις περιοχές: Ειδικής Προστασίας (Π.Ε.Π.) και Ελέγχου και Περιορισμού της Δόμησης (Π.Ε.Π.Δ.), Οικιστικής ανάπτυξης κύριας (Α) και παραθεριστικής (Β) κατοικίας και Ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, Όπως αυτές καθορίζονται, αναφέρονται με κωδικοποιημένη μορφή, συνοπτικά, στον πίνακα Π3-4, στο τέλος του κεφαλαίου Π3.

2.2. ΧΩΡΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΟΤΑ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (Π.Ε.Π.)

Οι Περιοχές Ειδικής Προστασίας (Π.Ε.Π.) στην εκτός σχεδίου περιοχή, όπως προτείνονται διαχωρίζονται σε τρεις επί μέρους ενότητες :

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ - ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ - ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ & ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ & ΜΝΗΜΕΙΩΝ

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Σε κάθε ενότητα περιοχών ειδικής προστασίας, οι οποίες σε πολλές θέσεις αλληλοκαλύπτονται, περιλαμβάνονται ζώνες και υποζώνες μέσα σ’ αυτές, με ειδικότερους όρους και περιορισμούς ( Διαγρ. Δ1) και συγκεκριμένα:

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ - ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ.

Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται 9 ζώνες, από τις οποίες οι περισσότερες είναι υποζώνες των δύο πρώτων, μεγαλύτερων ζωνών προστασίας. Ζώνη προστασίας ορεινών όγκων και εξωαστικού πρασίνου Ζώνη καθορισμού - προστασίας περιοχής ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους  Ζώνη προστασίας δασών Ζώνη καθορισμού - προστασίας βοσκοτόπων - κτηνοτροφικών πάρκων Ζώνη προστασίας εκτροφείο θηραμάτων Ζώνη καταφυγίου άγριας ζωής Ζώνες προστασίας - ανάδειξης - αξιοποίησης ποταμών Κριού και Θολοπόταμου και των παραποτάμιων περιοχών Ζώνες προστασίας - ανάδειξης - αξιοποίησης ρεμάτων και των παραρεμάτιων περιοχών Ζώνη προστασίας και ενίσχυσης καλλιέργειας γεωργικών προϊόντων ονομασίας προέλευσης

ΖΩΝΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ

Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται 4 αυτοτελείς ζώνες στην περιφέρεια των σημαντικότερων κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων του Δήμου, καθώς και στην περιοχή της Κασάνεβας, όπου εκτιμάται από τα υπάρχοντα ευρήματα, η σύντομη αποκάλυψη εκτεταμένης έκτασης σημαντικών αρχαιολογικών χώρων: Ζώνη προστασίας και ανάδειξης αρχαιολογικού χώρου αρχαίας Αιγείρας Ζώνη προστασίας και ανάδειξης αρχαιολογικού χώρου αρχαίας Φελλόης Ζώνη προστασίας και ανάδειξης αρχαιολογικού χώρου στον Πύργο Αιγών Ζώνη προστασίας - ελέγχου αρχαιολογικών χώρων Κασάνεβας

ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται ζώνες που λειτουργούν ως στοιχεία πρόσθετης προστασίας, κατά μήκος των οδικών αξόνων, αλλά και της ευρύτερης περιοχής του αγροτικού χώρου, από ειδικές χρήσεις που λειτουργούν ή πρόκειται να λειτουργήσουν στην περιοχή. Οι ζώνες αυτές περιλαμβάνουν ομοειδείς ενότητες και είναι οι ακόλουθες:

Ζώνη προστασίας - αναβάθμισης - ανάδειξης οδικών αξόνων

Ζώνη περιβαλλοντικής προστασίας - φύτευσης περιμετρικά  του χώρου ΧΥΤΑ - Σφαγείων

Ζώνη περιβαλλοντικής προστασίας - φύτευσης περιμετρικά  του χώρου ΒΙΟ.ΠΑ

Ζώνη υγειονομικής προστασίας νέου κοιμητηρίου Αιγείρας - Μαρμάρων - Λαμπινού

2.2.2.       ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ (Π.Ε.Π.Δ.)

Ορίζονται ως Περιοχές Ελέγχου και Περιορισμού της Δόμησης (Π.Ε.Π.Δ.) στην περιοχή των Διοικητικών ορίων του Δ. Αιγείρας, όλες οι εκτάσεις της γεωργικής γης που βρίσκονται έξω από τις ζώνες οικιστικής ανάπτυξης και παραγωγικών δραστηριοτήτων, όπως αυτές προσδιορίζονται με την μελέτη αυτή, και έξω από τις ζώνες ειδικής προστασίας, οι οποίες προστατεύονται με διαβάθμιση ανάλογα με την ιδιαιτερότητά τους.

Ουσιαστικά η γεωργική γη, που αποτελεί την Π.Ε.Π.Δ., περιορίζεται στην μεγαλύτερη έκταση του βόρειου τμήματος της περιφέρειας του Δήμου, Νότια της Εθνικής οδού, μεταξύ του Θολοπόταμου και της επαρχιακή οδού 17 και μέχρι την περιφέρεια των οικισμών Αμπελοκήπων και Όασης.

Ο επιθυμητός χαρακτήρας για την περιοχή είναι η απλή γεωργική γη, με παράλληλες κτηνοτροφικές χρήσεις, σε συνδυασμό με ορισμένες χρήσεις και λειτουργίες που ευνοούν την επαφή του αστικού πληθυσμού, με την φύση.

Παρά την μικρή έκταση της γεωργικής γης, η οποία δεν είναι υψηλής παραγωγικότητας, είναι απαραίτητη η προστασία και διαφύλαξή της, με τον περιορισμό της δόμησης, σε συνδυασμό με την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών με την παραγωγή επώνυμων και οικολογικών αγροτικών προϊόντων, με προτεραιότητα στην καλλιέργεια της αμπέλου.

2.2.3.       ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Στις περιοχές οικιστικής ανάπτυξης περιλαμβάνονται οι υπάρχοντες και οι προτεινόμενοι οικιστικοί υποδοχείς, για κάθε έναν από τους οποίους προτείνεται αναλυτικά η ρύθμιση και πολεοδομική οργάνωση στο κεφάλαιο Π3 : «ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΙΚΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΧΕΩΝ» της μελέτης. Στους υπάρχοντες οικιστικούς υποδοχείς περιλαμβάνονται: Οι πολεοδομημένες περιοχές: Παλαιό Ρυμοτομικό Σχέδιο Αιγείρας Ρυμοτομικό Σχέδιο Λαμπινού Οι οριοθετημένοι οικισμοί με τις διατάξεις του Π.Δ/τος 24-4-85, ως προϋπάρχοντες του 1923. Αυτοί περιλαμβάνουν κύριους οικισμούς και συνοικισμούς τους, ενσωματωμένους ή συχνά απομακρυσμένους από αυτούς. Οι μη οριοθετημένοι, υπάρχοντες προ του 1923 οικισμοί, οι οποίοι δεν έχουν οριοθετηθεί και δομούνται με τις διατάξεις του Π.Δ/τος 2-3-81ΦΕΚ138Δ/13-3-81 και Οι διαμορφωμένες νεώτερες οικιστικές συγκεντρώσεις, κυρίως στην περιφέρεια των οριοθετημένων οικισμών, που συγκροτούν μ’ αυτούς μια ενιαία πολεοδομική ενότητα, ή και ανεξάρτητες.