Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science of the Total Environment στις 20 Νοεμβρίου 2022 από ερευνητές του Πολυτεχνείου Κρήτης και του Πανεπιστημίου της Οστράβα στην Τσεχία, ασχολήθηκε με τη δενδροχρονολόγηση για την καταγραφή χιονοστιβάδων και ροών συντριμμιών (γαιών)* στο Όρος Χελμός, στη Βόρεια Πελοπόννησο κατά τα τελευταία 168 χρόνια. Η δενδροχρονολόγηση είναι χρονολόγηση γεγονότων του παρελθόντος μέσω της μελέτης της ανάπτυξης των δακτυλίων των δέντρων. Κάθε χρόνο ένα δέντρο προσθέτει ένα στρώμα ξύλου στον κορμό του σχηματίζοντας έναν επιπλέον δακτύλιο, με πάχος ανάλογο με τις περιβαλλοντικές συνθήκες του δέντρου. Η διασταυρωμένη χρονολόγηση είναι η θεμελιώδης αρχή της δενδροχρονολόγησης. Ο ερευνητής πρέπει να επιβεβαιώσει ότι οι δακτύλιοι από δύο ή περισσότερα δείγματα σχηματίστηκαν τον ίδιο χρόνο. Η απλή απαρίθμηση δακτυλίων δεν επαρκεί, ούτε και μια απλή καταγραφή της αλλαγής του εύρους των δακτυλίων.
Στην παρούσα εργασία, χρησιμοποιήθηκαν 123 δείγματα τραυματισμένων δέντρων Κεφαλληνιακής Ελάτης (Abies cephalonica L.) στις πλαγιές του Χελμού όπου είναι εμφανής η δραστηριότητα ροών συντριμμιών και χιονοστιβάδων. Συνολικά καταγράφηκαν 7 γεγονότα ροής συντριμμιών μεταξύ1904 και 2021, και 7 χιονοστιβάδες μεταξύ 1854 και 2021.
Η πιο σημαντική ροή συντριμμιών συνέβη τον Μάρτιο του 1971, όταν μετά από μια εξαιρετικά υγρή περίοδο στο τέλος του χειμώνα και μεγάλο ύψος χιονιού, ισχυρές βροχοπτώσεις την άνοιξη προκάλεσαν την υποχώρηση μεγάλης μάζας λάσπης, πέτρας και νερού. Αντίστοιχα, το πιο σημαντικό γεγονός χιονοστιβάδας συνέβη την άνοιξη του 1998, όταν το ύψος χιονιού που καταγράφηκε σε τοπικό μετεωρολογικό σταθμό ήταν 62 εκ σε μόλις τρεις ημέρες, και το οποίο έπεσε σε προϋπάρχον παγωμένο χιόνι.