15.12.13

Μετά από 120 χρόνια λειτουργίας, η Διώρυγα της Κορίνθου χρειάζεται διαπλάτυνση…

Σήμερα, ζώντας τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα και με το 2013 να μας αποχαιρετά με δύο «σημαδιακά» γεγονότα, αυτό της υπογραφής της εργολαβίας «σκούπα» της ΕΡΓΟΣΕ (Κιάτο – Ροδοδάφνη) και το άλλο της αναθεωρημένης σύμβασης Αυτοκινητοδρόμου Αθηνών Πατρών, μας κάνουν να νοιώθουμε ότι το αναπτυξιακό όραμα του Τρικούπη «βαίνει προς ολοκλήρωση»;
To 1880 η διώρυγα σχεδιάστηκε 44άμετρη, αλλά λόγω οικονομίας κατασκευάσθηκε 24άμετρη…
Το 1882 ο Πελοποννησιακές σιδηροδρομικές γραμμές σχεδιάστηκαν με 1.44 πλάτος, αλλά λόγω οικονομίας κατασκευάσθηκαν «μετρικές»…
Από αρχαιοτάτων χρόνων, η περιοχή του ισθμού της Κορίνθου ήταν ένα σημαντικότατο σταυροδρόμι θαλάσσιας και χερσαίας επικοινωνίας...
Αμέσως μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους αναδείχθηκε η αναγκαιότητα παρέμβασης στο συγκεκριμένο σημείο, που ένωνε την Πρωτεύουσα Αθήνα με την υπόλοιπη (τότε) Ελλάδα καθώς και την πύλη προς Ευρώπη (Πάτρα)…
Έτσι, περί τα τέλη του 19ου αιώνα, η Ελλάδα του Τρικούπη, ευδοκίμησε να εγκαινιάσει δύο πολύ μεγάλα έργα. Τη διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου και τη σιδηροδρομική σύνδεση της Πελοποννήσου με την Αθήνα.
Σήμερα, ζώντας τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα και με το 2013 να μας αποχαιρετά σε λίγες μέρες με δύο «σημαδιακά» γεγονότα, αυτό της υπογραφής της εργολαβίας «σκούπα» της ΕΡΓΟΣΕ (Κιάτο – Ροδοδάφνη) και το άλλο της αναθεωρημένης σύμβασης Αυτοκινητοδρόμου Αθηνών Πατρών, μας κάνουν να νοιώθουμε ότι το αναπτυξιακό όραμα του Τρικούπη «βαίνει προς ολοκλήρωση»!
Και πάντα με την έμφυτη αισιοδοξία που μας διακατέχει αναμένοντας την έλευση κάθε νέας χρονιάς, αναμένουμε (εκτός …απροόπτου) σε δύο χρόνια να οδηγούμε με ασφάλεια έως Πάτρα και σε τρία χρόνια να απολαμβάνουμε τη σιδηροδρομική διαδρομή σε όλο το μήκος της Αιγιαλείας.
Αρκούν όμως αυτά τα δύο, για να ολοκληρωθεί το ανεκπλήρωτο «Τρικούπειο» όραμα ;
Η απάντηση δόθηκε πριν λίγο καιρό στα Ισθμία, κατά την εκδήλωση συμπλήρωσης 120 ετών από τα εγκαίνια της Διώρυγας, που συνδιοργανώθηκε από την «Α.Ε. Διώρυγα Κορίνθου» και την Ουγγρική Πρεσβεία.
Εκεί, αναδείχθηκε το θέμα της διαπλάτυνσης και εκβάθυνσης του καναλιού, που εκκρεμεί από τότε που ξεκίνησε πριν 130 χρόνια η κατασκευή το έργου . Το πλάτος της διώρυγας είχε προγραμματιστεί να  γίνει στα 44 μέτρα και όχι στα 24,6 μέτρα που κατασκευάστηκε. Μείωση, κατά 20 μέτρα, που έγινε για καθαρά οικονομικούς λόγους… 
Εξυπακούεται, λοιπόν, ότι σήμερα σε μια παγκόσμια τουριστική και εμπορευματική ναυσιπλοΐα με πλοία γιγαντιαίων διαστάσεων, ο θεαματικός διάπλους του μοναδικού αυτού Μεσογειακού καναλιού είναι(;) προβληματικός ή θα γίνει απαγορευτικός, για κρουαζιερόπλοια κλπ.
Ήδη, όλοι εμείς οι παροικούντες στην υπέροχη αυτή «κλειστή» θάλασσα, έχουμε παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια τη πολύ μεγάλη μείωση διέλευσης πλοίων από τον Κορινθιακό Κόλπο, μείωση που σίγουρα δεν οφείλεται μόνο στην οικονομική κρίση…
Το θέμα, ύστερα και από την εκδήλωση των Ισθμίων, άρχισε να «παίζει» σε τοπικό – περιφερειακό επίπεδο και θεωρείται πιθανόν να μπει σύντομα(;) και στην κεντρική πολιτική ατζέντα…
Κ.Ρ.      
·         Αξίζει εδώ να επισημάνουμε τα κυριότερα σημεία της ιστορίας της διώρυγας, όπως αυτά παρουσιάστηκαν από τον Προέδρο Δ.Σ.  της «ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΩΡΥΓΟΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ» Κωνσταντίνο Μπαρκαγιάννη, στην εκδήλωση συμπλήρωσης 120 ετών από τα εγκαίνια της Διώρυγας, στα Ισθμία, (11 Νοεμβρίου 2013) συνδιοργανώθηκε από την Διώρυγα της Κορίνθου και την Ουγγρική Πρεσβεία:
«Πριν από 120 χρόνια στις 25 Ιουλίου έτους 1893 παρουσία του Μητροπολίτη Κορινθίας, του Βασιλέως Γεωργίου Α, σύσσωμης της Ελληνικής Κυβέρνησης και πλήθος κόσμου έγιναν τα εγκαίνια λειτουργίας  της Διώρυγας Κορίνθου.
Το όνειρο σύνδεσης του Κορινθιακού κόλπου με τον Σαρωνικό που ξεκινά από την αρχαιότητα, από τον Τύραννο της Κορίνθου Περίανδρο το 602π.Χ., έγινε πραγματικότητα 2500 χρόνια μετά.
Ο Περίανδρος, ήταν ο πρώτος που σκέφτηκε την διάνοιξη του Ισθμού της Κορίνθου. Το σημαντικό αυτό έργο δεν μπόρεσε τότε να πραγματοποιηθεί γιατί τα τεχνικά μέσα της εποχής ήταν πολύ δύσκολο να το πραγματοποιήσουν. Επειδή όμως το εμπόριο της Κορίνθου ήταν σε μεγάλη ανάπτυξη αποφάσισε να κατασκευάσει ένα ειδικής κατασκευής πλακόστρωτο δρόμο που ξεκινούσε από τις ΚΕΓΧΡΙΕΣ και κατέληγε στο ΛΕΧΑΙΟ  τον περίφημο ΔΙΟΛΚΟ.
Η προσπάθεια διάνοιξης του Ισθμού από τον Νέρωνα σε σχέδιο του Ιουλίου Καίσαρα κρίνεται πληρέστατη. Ξεκίνησε το 67 π.χ και περίπου είχαν κατασκευαστεί τα πρώτα 3,000 μέτρα από την πλευρά του Κορινθιακού κόλπου. Το έργο σταμάτησε όταν ο Νέρωνας αναγκάστηκε να γυρίσει στην Ρώμη για να αντιμετωπίσει την εξέγερση του στρατηγού Γάλβα. Τελικά με τον θάνατο του Νέρωνα του έγινε λίγο μετά την επιστροφή του στη Ρώμη το έργο ματαιώθηκε. Μάλιστα κατά την διάρκεια της κατασκευής του έργου στην νεώτερη εποχή, ευρέθησαν 26 δοκιμαστικά φρεάτια βάθους 15-25 μέτρων, η δε τελική θέση στην που χαράχτηκε η σημερινή διώρυγα,  ταυτίζεται με αυτήν του Ιουλίου Καίσαρα. Στην χιλιομετρική θέση 1050 από τον Κορινθιακό υπάρχει λαξευμένη στον βράχο η προτομή του Νέρωνα.
Μετά την επανάσταση του 1821 και την απελευθέρωση της  Ελλάδας ο πρώτος κυβερνήτης  Ιωάννης Καποδίστριας, μεταξύ των έργων που είχε οραματιστεί ήταν και η διάνοιξη της Διώρυγας. Δυστυχώς η αδυναμία εξασφαλίσεως της αναγκαίας χρηματοδότησης ακύρωσε προσωρινά το έργο.
Η ιδέα όμως δεν είχε εγκαταλειφθεί, το 1869 τίθεται σε λειτουργία η διώρυγα του Σουέζ, έτσι τον Νοέμβριο του 1869 επί πρωθυπουργίας του Θρασύβουλου Ζαϊμη ψηφίσθηκε ο νόμος  περί της ‘Διορύξεως του Ισθμού της Κορίνθου. Με τον νόμο αυτό είχε το δικαίωμα η Κυβέρνηση να παραχωρήσει σε εταιρεία η ιδιώτη το προνόμιο κατασκευής και εκμετάλλευσης της Διώρυγας την Κορίνθου.                     
 Το 1881 το Ελληνικό Δημόσιο παραχώρησε το δικαίωμα διορύξεως και εκμεταλλεύσεως του Ισθμού  για 99 χρόνια στον Ούγγρο φιλέλληνα στρατηγό Στέφανο Τυρρ.
Το 1882 ο Τυρρ ίδρυσε στο Παρίσι ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “Διεθνής Εταιρεία της θαλασσίου Διώρυγας της Κορίνθου” με την εγγύηση και χρηματοδότηση γαλλικών τραπεζών.
Το έργο προχώρησε μέσα από πολλές περιπέτειες μέχρι το 1889 όταν με την εξάντληση των κεφαλαίων της διεκόπησαν οι εργασίες και η εταιρεία διέκοψε τις εργασίες .
Τον Μάρτιο του 1890 ο Πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης ο θεμελιωτής των υποδομών του νεώτερου ελληνικού κράτους και ο πλέον ένθερμος υποστηρικτής για την πραγματοποίηση της Διώρυγας, ανέθεσε στον ΑΝΔΡΕΑ ΣΥΓΓΡΟ  την συνέχιση του έργου.
Το έργο τελικά ολοκληρώθηκε το 1893 και την 25/7/1893 έγιναν τα εγκαίνια του.
Η εταιρεία που ίδρυσε ο Συγγρός το έτος 1906 διέκοψε την λειτουργία της λόγω οικονομικών προβλημάτων.
Την εκμετάλλευση λειτουργίας το 1906 ανέλαβε η Εθνική τράπεζα και γι αυτό ίδρυσε την Νέα Ανώνυμη Εταιρεία της  Διώρυγας της Κορίνθου που λειτούργησε μέχρι 31/10/1980.
 Στις 01/11/1980 το Ελληνικό δημόσιο ανέλαβε την ευθύνη λειτουργίας της ιδρύοντας την ΑΝΏΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΊΑ ΔΙΏΡΥΓΑΣ της Κορίνθου
 Από το 2001 έως αρχές του 2010 η εκμετάλλευση της διώρυγας παραχωρήθηκε στην ιδιωτική εταιρεία ΠΕΡΊΑΝΔΡΟΣ Α.Ε η οποία όμως πτώχευσε λόγω εκτεταμένων ζημιών.
 Από τις 10/02/2010 έως σήμερα την ευθύνη λειτουργίας έχει και πάλι το Ελληνικό Δημόσιο.
 Η  Διώρυγα έχει μήκος 6343 μέτρα, πλάτος 24,60 μέτρα στην επιφάνεια της θάλασσας και 21 μέτρα στον βυθό και βάθος 8 μέτρα.
 Αξίζει να σημειωθεί ότι στις μελέτες κατασκευής του έργου το πλάτος της διώρυγας είχε προγραμματιστεί να  γίνει στα 44 μέτρα και όχι στα 24,6 μέτρα που τελικά κατασκευάστηκε. Η μείωση του πλάτους από τα 44 μέτρα στα 24 έγινε για καθαρά οικονομικούς λόγους.  
Η Διώρυγα αποτελεί διεθνή κόμβο θαλασσίων συγκοινωνιών μεταφορών  και περισσότερα από 1.500.000 πλοία διαφόρων διαστάσεων και εθνικοτήτων έχουν κάνει χρήση της λειτουργίας της από την έναρξη λειτουργίας μέχρι σήμερα
Αποτελεί τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για τα πλοία που προέρχονται από τα λιμάνια του Ιονίου πελάγους , τη Αδριατικής , της Νότιας Ιταλίας και κατευθύνονται στα λιμάνια της Ανατολικής Μεσογείου μέχρι τον Εύξεινο Πόντο και αντίστροφα.
 Η Διώρυγα της Κορίνθου δεν αποτελεί απλώς ένα διεθνή κόμβο θαλασσίων μεταφορών, αλλά είναι και σπουδαίος τουριστικός προορισμός. Εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες από το εσωτερικό και το εξωτερικό την επισκέπτονται κάθε χρόνο για να θαυμάσουν το μεγάλο αυτό έργο , να κάνουν τον διάπλου του καναλιού και αρκετοί να επιδοθούν σε μια νέα δραστηριότητα που γίνεται σ αυτό το σημείο το αιωρούμενο άλμα (bungee jumping).
Η Διοίκηση αντιλαμβανόμενη την τεράστια σημασία που έχει η τουριστική αξιοποίηση της διώρυγας, έχει σχεδιάσει επενδύσεις που θα ολοκληρωθούν το 2015.

 Το προτεινόμενο έργο διαπλάτυνσης και εκβάθυνσης περιλαμβάνεται στο Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο Διώρυγας Κορίνθου έτους 2013-2016 που υποβλήθηκε στο Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών στις 11.09.2012».